Yenilebilir çiçekler ve sağlığa faydaları
Bitkiler yemek tabaklarının klasik ve zamansız bir parçasıdırlar ancak çiçekler de bazen tabaklarınızda yer alabilirler.
Yenebilir çiçekler pek çok farklı tarzda mutfakta kullanılıyorlar ve dünya çapında çeşitli menülerde onları görmek mümkün.
Tüm çiçekler yemesi güvenli halde değiller ancak bazılarının kendilerine has aroma ve renkleri yemeklere, salatalara, soslara, içeceklere ve aperatiflere tat veriyorlar. Hatta bazılarının sağlığa faydaları bile var.
Sağlığa potansiyel faydaları olan 11 yenebilir çiçek şöyle:
Amber Çiçeği
Hibisküs, çin gülü, japon gülü olarak da bilinen amber çiçeği, genelde tropik ve subtropik ülkelerde yetiştiriliyor. Yüzlerce farklı türü var ancak en popüler türü Hibiscus sabdariffa olarak tanımlanıyor.
Amber çiçeğinin çapı 15 cm’i bulabiliyor ve kırmızı, beyaz, sarı ve pembenin çeşitli tonları gibi oldukça geniş bir renk aralığı var.
Bazen sadece süsleme amacıyla kullanılsa da, yemekler ve tıbbi uygulamalar için de kullanılıyor. Çiçekleri doğrudan bitkiden alıp tüketebilirsiniz ancak genelde çaylar, reçeller, salatalar gibi yerlerde kullanılıyor.
Pek çok kültürde hibisküs çayı tıbbi amaçlarla tüketiliyor. Bazı çalışmalarda hibisküsün tansiyon ve kolesterolü düşürmeye yardımcı olduğu belirtiliyor ancak onun kalp sağlığını nasıl desteklediğini anlamak için daha fazla araştırma gerekli.
Çayı açık kırmızı ve biraz ekşi bir aromaya sahip oluyor. Sıcak servis edilebilir ancak buzlu şekilde sıcak günlerde de iyi gider.
Karahindiba
Karahindiba genelde inatçı bahçe bitkilerinden birisi olarak bilinir ancak aynı zamanda çok besleyici yenebilir bir çiçek durumunda.
Karahindibanın küçük, çapı 2-4 cm olan çiçekleri vardır ve üzerlerinde açık sarı renkli çok sayıda küçük yaprak bulunur. Bunlar güçlü antioksidan özelliklere sahip olan çeşitli bitkisel bileşenlere sahiptirler.
İlginç şekilde karahindibanın sadece çiçekli kısmı değil, her kısmı yenebiliyor. Buna kökleri, yaprakları ve sapları da dahil.
Bunlar karahindibayı yemek için sınırsız seçenekler sunuyorlar. Çiçekleri çiğ olarak, tek başına veya salataya katılarak tüketilebilirler. Jöle ve şarap yapımında kullanılabilir ve hatta kızartılabilirler.
Kökleri genelde çay yapımında kullanılırken, yeşil kısımları salata ve sandviçlerde tercih ediliyor. Güveçlere de katabilir veya yeşillik katmak isteyediğiniz her şeyde kullanabilirsiniz.
Lavanta
Lavanta odunsu, çiçekli bir bitki ve esasen Kuzey Afrika’nın bazı bölümleri ile Akdeniz kökenli. Mor çiçekleri çok küçük ancak bol miktarda.
Lavanta kendine has kokusu nedeniyle popüler ve bu kokunun yatıştırıcı etkileri olduğu düşünülüyor.
Renk ve aroması lavantayı çeşitli gıdalara katılabilir bir ürün haline getiriyor ve bunlar arasında hamurişleri, şuruplar, likörler, bitki çayları, kuru baharatlar ve bitki karışımları bulunuyor.
Aroması hem tatlı hem de baharatlı bileşenlere uyuyor ve bunlar arasında limon, orman meyveleri, biberiye, adaçayı, kekik ve çikolata bulunuyor.
Lavanta ile yemek yaparken az bir miktar ile başlamak ve istenen aroma gelene kadar azar azar arttırmak önemli çünkü bir anda çok güçlü hale gelebilir.
Hanımeli
Hanımelinin 200’den fazla türü var ancak en yaygın olanları Japon türü olanlar. Kendine has kokusu, açık sarı veya beyaz rengi var ve içindeki nektar doğrudan tüketilebiliyor.
Yüzyıllardır geleneksel Çin tıbbı içerisinde önemli bir yere sahip.
Çiçekleri ve ekstraktları çeşitli inflamatuvar hastalıklar için cilde uygulanıyor veya tüketiliyorlar. Ancak tıptaki faydaları maalesef bilimsel olarak henüz kanıtlanmış değil.
Yemek dünyasında ise genelde çay yapımında veya aromalı şurup yapımında kullanılıyor.
Bu şurubu buzlu çayı, limonatayı, yoğurdu, şerbetleri tatlandırmak için veya ekmek tariflerinde şeker yerine kullanabilirsiniz.
Hanımeli çiçeği ve nektarını yemek tamamen güvenilir olsa da bazı türlerinin meyvelerinin büyük miktarda tüketildiğinde zehirli olabildiğini belirtmek gerek.
Latin Çiçeği
Parlak renkli çiçekleri ve kendine has özel aroması ile mutfak dünyasının favorilerinden birisi de latin çiçeği.
Hem yaprakları hem de çiçekleri tüketilebilir, çiğ veya pişmiş olarak yenebilir. Bibersi, biraz aromalı bir profili var ancak çiçekler yapraklardan daha hafif.
Rengi genelde parlak turuncu, kırmızı veya sarı. Kekler, hamur işleri ve salatalar için güzel bir süsleme oluyorlar.
Yapraklar yuvarlak ve nilüfer yapraklarına benziyorlar. Salatalarda veya pesto sosunda kullanılabilecek kadar gevrekler.
Latin çiçeği sadece güçlü ve göze güzel gelir halde değil, aynı zamanda oldukça besleyici. Antioksidan ve anti-inflamatuvar etkilere sahip ve çok sayıda mineral barındırıyor.
Hodan
Hodan narin, yıldız şekilli çiçekler üreten bir bitki. Çiçekleri genelde mavi ancak beyaz veya pembe de olabilirler.
Bitkisel tıpta hodan, boğaz ağrısı veya öksürük gibi küçük rahatsızlıkların tedavisinde kullanılıyor. Ancak medikal tedavilerdeki verimliliğine dair insanlar üzerinde yapılmış pek bir araştırma yok.
Mutfakta ise onu çok çeşitli şekillerde kullanabilirsiniz çünkü hem çiçekleri hem de yaprakları tüketilebilir. Çiçeklerinin genelde hafif tatlı bir aroması olduğu söyleniyor ve biraz salatalık ve balı andırıyor.
Çiçekleri salatada taze olarak yenebilir veya tatlı ile kokteyllerde süs olarak kullanılabilir. Pişirerek çorbalara, soslara veya dolmalara da konabilir. Tek başına bir sebze yemeği olarak da hazırlanabilir.
Semizotu
Semizotu sukulent ailesine dahil ve kalın, sulu yapraklarının yanında küçük, sarı çiçeklere sahip. Bunların her ikisi de çiğ tüketilebilir veya pişirilebilir.
Tarihsel olarak semizotu bir bahçe bitkisinden öte değildi. Ancak zengin besin değerlerinden dolayı son yıllarda popülerliği oldukça arttı.
Vitaminler, mineraller ve antioksidanlar bakımından zengin olan semizotunun popülerliğinin en büyük sebebi ise omega-3 yağ asitleri içeriği. Neredeyse her sebzeden daha fazla omega-3 düzeyine sahip.
Çiçekleri ve yaprakları salata ve sandviçlerde çiğ olarak kullanılabilir. Ayrıca diğer sebzeler ile birlikte sotelenebilir, yemeğin yanına konulabilir, çorbalarda değerlendirilebilir. Hatta kızartmasını bile yapabilirsiniz.
Gül
Gülün 150’den fazla türü var ve akla gelmeyecek renk ve boyutlarda karşınıza çıkabilir. En iyi yanı ise hepsinin yenebilir olması. Fakat tüm güllerin tadı aynı değil.
Genelde kokusu iyi olanların tadı da güzel oluyor. Fakat sadece taç yaprakları yiyin çünkü bitkinin kendi yeşil yaprakları ve dallarının pek güzel bir yanı yok.
Gül yapraklarının çok aromatik, odunsu ve hafif tatlı bir aroması vardır.
Çiğ olarak yenebilir, meyve ve sebze salatalarına katılabilir veya kurutularak bitkisel karışımlara eklenebilir.
Taze gül yaprakları aynı zamanda gül aromalı içeceklerin, reçellerin ve marmelatların içerisinde de kullanılabilirler. Doğranmış gül yapraklarını şeker veya terayağına eklemek bu bileşenlere kendine has bir aroma verir.
Pek çok diğer yenebilir çiçekte olduğu gibi onun da sağlığa faydaları var. Bazı araştırmalar güllerdeki bazı bileşenlerin kaygıları azalttığını ve rahatlama tepkisi yarattığını gösteriyorlar.
Kabak Çiçeği
Daha önce kabak yetiştirdiyseniz, onun güzel çiçeklerini görmüşsünüzdür. Ancak bu çiçeklerin yenebilir olduklarını pek çok kişi bilmiyor.
Bu çiçekler tüm kabakların üzerinde oluşsalar da genelde en popüler olanları yaz kabaklarında görülüyorlar. Çiçeklerin renkleri açık sarı ve uzun, yuvarlak bir gövdeleri var.
Bu çiçekler çiğ olarak yenebildikleri gibi doğrayarak salatalara katmak da mümkün. Biraz uğraşmak isterseniz içlerini doldurarak dolmasını da yapabilirsiniz.
Sadece dişi çiçekler kabağa dönüştükleri için çiçekleri yerken kabaktan vazgeçmek zorunda da değilsiniz. Bu nedenle tam hasat almak için sadece erkek çiçekleri tüketmelisiniz.
Erkek çiçeklerin daha uzun, ince bir kökleri vardır ve genelde bitkinin dış kısımlarında yetişirler. Dişi çiçekler ise bitkinin merkezine daha yakın olurlar ve çiçeğin sapı ile buluştuğu yerde küçük bir meyvesi vardır.
Menekşe
Menekşeye bakması güzel olduğu kadar yemesi de güzeldir.
Menekşenin küçük çiçekleri vardır, genelde çapı 5-8 cm arası olur. Pek çok rengi var ancak mor, mavi ve sarı en yaygın renkleri arasında. Beş tane yaprağı var ve merkezinde bir mürekkep damlası gibi koyu bir bölge var.
Menekşenin genelde hafif, taze ve hafif bir odunsu aroması var ancak aroması türüne göre değişiklik gösterebilir.
Menekşenin çok fazla renk seçeneği olduğu için tatlılara, pastalara, keklere ve kurabiyelere iyi bir dekoratif süs haline geliyor.
Çiçekleri ince doğradıktan sonra salatalara renk ve aroma vermesi için de ekleyebilirsiniz.
Yemeklere verdiği özel dokunuşun yanında antioksidan ve anti-inflamatuvar özellikler bakımından da zengin bir çiçek.
Papatya
Papatya yüzyıllardır geleneksel tıpta ve yemeklerde kullanılan bir bitki.
Tıbbi olarak anksiyetenin azaltılması ve uyku kalitesinin iyileştirilmesi için kullanılıyor.
Fakat kır papatyası olarak bilinen küçük yapraklı türünü tercih etmek gerekiyor. Bunların tadı biraz daha tatlı ve birlikte piştikleri yemeğe topraksı bir aroma veriyorlar.
Pek çok tarifte çiçekleri bir sıvıda kaynatarak aromalarını ve biyoaktif bileşenlerini ortaya çıkarmak öneriliyor. Yaprak ve çiçekler kuru olarak kullanılsalar da taze olarak da kullanılabilirler.
Genelde papatya çayı yapımında kullanılıyor ancak şurup ve hamurişlerinde, smoothielerde ve tatlılarda da kullanılabilir.
Sonuç Olarak
Çiçekleri sadece bir dekorasyon öğesi olarak görebilirsiniz ancak onları yemeklerinize renk ve doku katmak için de kullanabilirsiniz.
Buna ek olarak pek çok yenebilir çiçek oldukça besleyici ve güçlü antioksidanlar ile anti-inflamatuvar bileşenlere sahip olduğundan sağlığınızı destekleyebilir.
Onları çiğ olarak veya sebzelerle pişirerek servis edebilir, kavurabilir veya tatlıların üzerine serpebilirsiniz.
Mutfaktaki yeteneğiniz ne olursa olsun yenebilir çiçekleri öğünlerinize katabilirsiniz.