Xeriscape Nedir?

Her ne kadar ‘xeriscape ‘ i duyunca veya görünce ,akıllara bir yerden duymuştum ‘kaya ve kaktüslerle yapılmış çevre düzenlemeleri’ mi? diye  geliyorsa da , kelimenin derininde ‘suyu ve çevrenin sürdürülebilirliğini koruyan peyzaj’ veya ‘ az su kulanan çekici manzaralar’ olarak düşünebilirsiniz.

Xeriscape kelimesi ‘xeros’ ile Yunancada ‘kuru’anlamında kullanılırken ‘zeroscaping’ olarak dönüşmüş ve zamanla ‘xeriscaping’ olarak ifade edilmiştir ve ‘düşük su alanlı peyzaj’ veya ‘su koruyucu peyzaj’ olarak tanımlanmıştır .

Her ne kadar su kaynakları sınırlı olan bölgelerde teşvik edilen bir çevre düzenleme sistemi de olsa içeriğindeki doğal kaynaklara olan hassas prensipleri ve doğamızın denge terazisi onu 21.yy da daha globale ilham olmaya doğru taşıyor .

‘Xeriscape‘ de ; Planlama ve tasarım yapılırken bölgesel iklim koşulları ,topoğrafya ,bitkilerin su ihtiyaçlarına göre sınıflandırılması önemlidir.

Toprak Analizi ve Bitki Seçimi

Toprağı analiz ettirip gerekirse takviyeleri sağladıktan sonra ona ve iklime uygun bitki seçimi ile bitki gruplarını su isteklerine göre konumlandırmak aşaması gelir ,verimli sulama ‘xeriscape’ için değerlidir o yüzdende mümkün olduğunca mevcut ağaç ve çalıyı bahçede korumaya odaklanmak ,onlar o iklime,dokuya çoktan adapte oldukları için öncelik olmalıdır. Bitki seçiminde yerel bitkileri seçmek sizin açınızdan ezberbozabilir ,yaratıcılığınızı geliştirebilir ve yaşadığınız yerin atmosferine katkınız daha çok olur.

Çalışma yapacağınız alandaki toprak analizleri ,gerekli görülürse iyileştirmeler yapılması da xeriscape peyzaj çalışmalarının olmazsa olmazlarındandır.

Bahçelerde malç kullanımı ve bakım işlemleri de başka aşamalarıdır.

Malç Kullanımı

Malç suyun daha fazla tutulmasını sağlar bu da sudan ihtiyatlı faydalanmamızı sağlar, malç uygulandığında toprak yüzeyi ışık geçirmeyen malç materyali ile örtüleceği için yabani ot gelişimini azaltır ve o malç materyali aynı zamanda yağmurun fazla etkisine karşı koruyarak, topraktaki ısı kontrolü sağlar ve yüzeysel akışı azaltır ,erozyonu önler. Toprağın fiziksel ,kimyasal ,biyolojik özelliklerinin daha iyi olmasını sağlar.

Çim Alanlar

Çim alan her ne kadar müstakil evinizi ,binanızı sadelikle vurgular nitelikte de olsa ,xeriscape yani ‘kurakçıl peyzaj düzenleme’ prensipleriyle yapılan bir bahçede ,çim alanlarınızı farklı plantasyon veya yer örütücüler ile bölümlendirmeniz ve çim seçiminizi az su isteyen türlerden (zoysia japonica ,trifolium repens gibi ), yerörtücülerden(cerastium tomentosum,ajuga reptans gibi) veya alternatif doğal zemin seçeneklerinden tasarlamanız önerilir.

Sulama – Bakım

Suyu koruyan bahçe sadece kaya ve kaktüslerle oluşturulmuş çevre düzenlemeleri değildir. Manzarayı tasarlarken hasas olmak hem duyulara hitap eder iken ,hemde doğanın varlığını onurlandırmış olur . Damlama tipi sulama bahçenizde kullanacağınız ağaçlar,çalılar ve bitkiler için verimli bir sulama seçimidir. Dikkat edilmesi gereken önemli nokta kuraklık sırasında bitkiyi sadece ihtiyacı kadar sulamak olmalıdır, benzer su istekleri olan bitkileri birbirine yakın konumlandırmak da bunu destekleyen bir adım olacaktır. Çok fazla su birçok bitki için zayıf büyümeyi ve zayıf kök sistemini teşvik eder, budama gereksimini arttırır.