Vücut tipleri ve belirleyici özellikleri
Kişinin vücut tipini bilmesi, kişisel özellikleri belirlemek ve tercihleri daha doğru yapabilmek için oldukça önemlidir. Vücut tipinin bilinmemesi durumunda; saatlerce spor salonuna gidilse, düzenli bir beslenme programına sahip olunsa da kilo verilmesi ya da istenilen forma kavuşulması mümkün değildir. Bu sebeple de vücut tipini bilmek ve vücut tipine göre bir uzman yardımıyla uygun spor programına başlamak gerekmektedir.
Psikolog William Sheldon, 1940 senesinde insanların üç ana vücut tipi olduğunu belirtmiştir. Yapılan bu sınıflandırma günümüzde hala modern bilim tarafından kullanılmaktadır. Bu sınıflandırmada erkek ve kadın vücudu ayırt edilmeden vücut tiplerini belirlemekte kullanılmaktadır. Bu sınıflandırmaya göre vücut tipleri ve özellikleri ise:
Ektomorf: yağsız ve çelimsiz
Mezomorf: yağsız ve kaslı
Endomorf: kuvvetsiz ve yuvarlak hatlı
Ektomorf: yağsız ve zayıf
Ektomorf:
Bu vücut tipine sahip olan kişilerin vücut yağ oranları dengede olmaktadır. Besinlerden alınan yağlar; egzersiz yapmadan bile enerjiye çevrilebilir. Oldukça hızlı bir metabolizmaya sahip olan ektomorf vücut tipine sahip kişilerin yağ ve kas bazlı kilo alması oldukça zordur.
Ektomorfların ortak özellikleri ise:
- Uzun bacaklar ve uzun kollar,
- İnce bel,
- Dar omuzlar,
- İnce kemikler,
- Yağ oranının düşük olması,
- Metabolizma hızının yüksek olması,
- Yemek yeme ile kilo alınmaması,
- Enerjilerinin yüksek olması olarak ifade edilebilir.
Mezomorf:
Bu vücut tipine sahip olan kişiler doğumsal özellikler kaynaklı olarak yağsız ve kasları belirgin bir vücut yapısına sahiplerdir. Bu vücut tipine sahip olan kişilerde; geniş omuzlar, ince bel, orta kalın kemikler, geniş yuvarlar hatlı kas yapıları söz konusudur. Bu vücut yapısına sahip kişiler, doğumsal olarak atletik vücut yapısına sahiptir. Mezomorf vücut tipine sahip kişilerin bu özelliğin oldukça ender görüldüğünü bilmesi gerekmektedir. Bununla beraber şanslı bir vücut yapısı olarak kabul edilmektedir. Bu vücut tipine sahip olan kişiler kas hacmi kazanmak istiyorsa, ağırlıklı antrenman yapmak oldukça önemlidir. Ancak ama yağ kaybı sağlamak ise, kardiyovasküler egzersizler arttırılmalıdır.
Mezomorf vücut tipine sahip kişilerin ortak özellikleri ise:
- Doğuştan kaslı bir yapıya sahip görünüm,
- Orta derecede kalın kemikler,
- İnce bel,
- Geniş omuzlar,
- Yağsız bir vücut, olarak sayılabilir.
Endomorf (kuvvetsiz ve yuvarlak hatlı):
Bu vücut tipinde kasların kuvveti zayıftır. Yuvarlak vücut hatları ve orta-kalın yapıda kemikler mevcuttur. Bu vücut tipinde metabolizma, diğer tiplere göre daha yavaş çalışmaktadır. Bu vücut tipi, kolay yağlanan bir tiptedir.
Endomorf vücuda sahip olan kişilerde amaç yağ kaybı ise; kesinlikle kardiyovasküler çalışmalara öncelik vermelidir. Bu aşamada beslenme düzenine dikkat edilmelidir. Endomorf vücut tipine sahip kişilerin, doğuştan karbonhidratlara karşı intoleransı söz konusudur. Bu sebeple de tüketilen karbonhidratların enerji olarak kullanılması gerekirken yağ olarak depolanmasına yol açılır.
Vücut tipi kombinasyonu nedir?
Bu noktada unutulmaması gereken; kimsenin yalnızca tek bir vücut tipine sahip olmadığıdır. Genellikle birçok birey, bu ana 3 vücut tipinden 2’sinin özelliklerini taşımaktadır.
Örnek vücut kombinasyonları ise:
Mezomorf (kaslı) / Endomorf (yuvarlak hatlı) kombinasyonu vücut tipi:
Bu kombinasyona sahip vücut tipleri; kolay kas kazanımına sahiptir. Ancak oldukça kısa sürede yağlanma da söz konusu olabilir. Bu sebeple de beslenme ve egzersiz programları mutlaka sürdürülmelidir.
Ektomorf (çelimsiz ve uzun uzuvlara sahip) / Mezomorf (Atletik) kombinasyonu vücut tipi:
Bu kombinasyona sahip vücut tiplerinde uzun ve hatlı bir kas yapısı söz konusudur. Örnek olarak basketbol oyuncuları, bu vücut tipine sahiptir.