Uykusu Hafif Ve Ağır Olanların Farkı Nedir?

Bazı insanlar geceleri en ufak seste uyanırlar. Bazıları ise yanlarından geçen bir ambulans olsa bile uykularından uyanmazlar. Bunun neden olduğu şimdilik bir gizem olmaya devam ediyor.

Pek çok insan kendini uykusu hafif veya ağır diye nitelendirse de, araştırmacılar insanların uyku sırasında seslere ve diğer uyaranlara neden farklı tepkiler verdiklerine dair çok az şey bilindiğini keşfettiler.

Genetik, yaşam tarzı tercihleri ve tanısı konmamış uyku bozukluklarının hepsi rol oynayabilir. Buna ek olarak bazı çalışmalara göre uyku sırasında beyin dalgalarının aktivitelerinin farklı olması da birisini hafif veya ağır uykulu yapabiliyor.

Ancak hangi kategoride olursanız olun, kesin olan bir şey var: uykunuzun miktarı ve kalitesi sağlığınızda önemli bir rol oynuyor.

Herkes Her Gece Hafif ve Derin Uyku Arasında Geçiş Yapmalı

Uyku sırasında REM ve NREM uykuları arasında geçiş yaparsınız ve bu döngü aşağı yukarı 90 dakika kadar sürer. NREM uykusunda üç aşama vardır, birincisi hafif aşamadır ve bu aşama genelde uyanma ihtimalinizin en yüksek olduğu aşamadır.

Birinci aşama uyku ile uyanıklık arasındadır ve hafif uyku olarak görülür. Daha derin uyku ikinci aşamada başlar ve nefesiniz ile kalp ritminiz yavaşlar, beden sıcaklığınız düşer.

Üçüncü aşama ise en derin ve onarıcı olandır. Burada nefes daha da yavaşlar, kaslar gevşer ve doku gelişimi ile tamiri oluşur.

Sonrasında REM uykusu gelir ve gözlerinizin bir yandan diğer yana hızlı hareketleri ile tanımlanır. Bu uykuda beyin aktiviteleri, kalp ritmi ve tansiyon uykudan çok uyanıklık gibidir. Rüyalar en çok uykunun bu aşamasında ortaya çıkarlar ve ayrıca hafızanın derlenip toplanması da bu aşamada gerçekleşir.

Genel olarak insanlar yaşlandıkça yavaş dalgalı ve REM uykusu aşamalarında daha az vakit geçirmeye, hafif uykuda daha fazla zaman geçirmeye başlarlar.

Ancak birisinin gece boyunca ne kadar zamanı derin veya hafif uykuda geçireceği kişiden kişiye ve geceden geceye değişir. Ayrıca çektiğiniz derin uyku miktarı, illa ki toplam uyuma zamanınız ile bağlantılı değildir. Örneğin gece sekiz saat uyuyan birisi, gece altı saat uyuyan kadar derin uyku uyumamış olabilir.

İnsanların öznel olarak uykularının derinliğine dair algıları ve laboratuvarda yapılan ölçümler arasında ortak bir nokta olabilir. Ancak bu ikisi illa ki aynı şey olmak zorunda da değil.

Birisini Huzursuz Bir Uykucu Yapan Şey Nedir?

Geçmiş araştırmalara göre insanların uyurken seslere verdikleri tepkiler bazı beyin aktivitelerinin düzeyleri ile bağlantılı olabilir. Araştırmacılar uykudaki beyinleri yüksek frekanslı dalgalar üretenlerin gürültülü seslerden daha az etkilendiğini keşfetmiş durumdalar ancak bu sonuçların onaylanmaları için daha fazla araştırma gerekiyor.

Eğer hafif uyuduğunuz için dinlenmiş hissedemiyorsanız, derin uykuya ulaşmanıza engel olan faktörleri düşünmeniz gerekiyor. Yatma zamanına yakın alkol tüketmek veya çok alkol tüketimi sağlıklı ve düzenli uyku döngülerini bozabilir. Ayrıca düzensiz bir uyku saatine sahip olmak da aynı etkiyi yapabilir. Doktorlar uyku bozukluğunun neden kaynaklandığını bulmak için laboratuvarda veya evde uyku testleri uygulamak isteyebilirler.

Obstrüktif uyku apnesi gibi bazı uyku bozuklukları nefes düzensizliklerinden dolayı gece içerisinde uyanmanıza sebep olarak hafif uykuya sebep olabilirler.

Ancak kendinizi hafif uykulu gibi hissetmeniz veya gece kolayca seslerden kaynaklı olarak uyanmanız, ihtiyacınız olan uykuyu almadığınız anlamına da gelmez. Esas önemli olan dinlenmiş olarak uyanıp uyanmadığınızdır ve bu ihtiyacınız olan derin uykuyu aldığınızın en iyi göstergesidir.

İnsanların hafif veya ağır uykulu olarak neye dayalı olarak genelleyebileceğimizi tahmin etmek çok zordur. Genetik faktörler, kişilerin uyarım düzeyleri gibi şeyler etkili olabilirler.

Çoğu vakada kendi kontrolünüz altında olan faktörler aldığınız uyku kalitesini etkiler. Yaşam tarzı, ilaçlar, alkol ve kafein gibi uykuyu hafifleten pek çok faktör vardır. İnsanlar yatakta yeterince zaman geçirmedikleri için derin uykudan yoksun kalıyor olabilirler.

Hafif veya Ağır Uykulu Olanlar İçin Derin Uykuyu Elde Etmenin Yolları

Eğer gün içerisinde kötü hissediyorsanız, uykuya dalıyorsanız, huzursuzsanız, hafıza problemleri yaşıyorsanız, dikkat sürenizde azalmalar varsa, yeterince uyumuyor olabilirsiniz. Daha doğrusu yeterince kaliteli uyuyamıyor olabilirsiniz. Problemin kökenine inmek için uyku düzeninizi sıfırlamak için aşağıdaki yöntemleri deneyebilir veya yine fayda göremiyorsanız bir doktor veya uyku uzmanına danışabilirsiniz.

Uykunuzun kalitesini iyileştirmek için aşağıdaki yöntemler yardımcı olabilirler:

• Belli bir saatte uyuyun ve uyanın. Ayrıca haftasonları geç yatıp geç kalkmayın. Haftasonu geç kalkmak, Pazar gecesi erken yatmanıza engel olur ve bu da ertesi gün yorgunluğa yol açar.
• Stresi gün boyunca yönetin. Stresin yüksek olmasının daha az uyku ile bağlantısı vardır. Araştırmalara göre stresin bazı insanları uyku konusunda daha fazla etkilemesinin biyolojik sebepleri olabilir.
• Yatmadan önce alkolden kaçının. Alkol kısa sürede sızmanıza sebep olabilir ancak derin uykuyu bozar. Çünkü yatmadan önce içmek, karaciğer alkoli metabolize ederken kullanılan enzimlerden dolayı derin uyku düzenini bozabilir.
• TV ve diğer elektronik cihazları yatak odasından uzak tutun. Cep telefonunuzu yatak odasından uzak tutun, böylece özellikle hafif uyuyorsanız bir mesaj sizi uyandırmayacaktır.
• Yatmadan en az 30 dakika önce ekrana bakmayı bırakın. Uykudan bir saat önce veya daha fazla önce bırakmak daha da iyidir. Ekranlardan gelen ışık bedenin melatonin salgılamasına engel olarak bedenin uyku eğilimini azaltabilir. Melatonin bedene uyku zamanının geldiğini söyler. Teknolojik cihazları kullanmak, sadece bir kaç e-mail cevaplasanız ve bir dizi izleseniz bile rahatlatmaktan çok enerji vericidir ve bilişsel uyarıma sebep olur.
• Göz maskesi takın. Böylece perdelerin kenarlarından odanıza giren ışık azalır. Hafif uyuyanlar ışıktan etkilenme eğiliminde olurlar. Azıcık bir ışık bile uykuyu etkileyebilir. Bu nedenle bir göz maskesi takmak insanların daha uzun REM uykuları yaşamalarına yardımcı olabilir ve bu da melatonin düzeylerinde artış sağlayabilir.
• Ses kesici kulaklıklar kullanın. Böylece özellikle yatak odanız trafik sesleri alan bir noktadaysa dış sesleri kesebilirsiniz. Ayrıca uykuya dalmanızı kolaylaştıracak beyaz gürültüler üreten bir cihaz da kullanabilirsiniz. Yapılan araştırmalara göre bu cihazlardan gelen hafif gürültüler bazı insanların daha hızlı uyumalarına yardımcı olabiliyor.
• Yatmadan önce ne yediğinize dikkat edin. Şekerli atıştırmalıklardan uzak durun çünkü bu durum kan şekerinin artmasına sebep olur. Ayrıca kafein ve nikotinden uzak durun çünkü bunlar uyarıcılardır. Baharatlı, asitli gıdalar da reflüye sebep olabilir ve bu nedenle uykuyu bozabilirler.