Rezenenin faydaları nelerdir?
Rezene, meyan kökü benzeri lezzet ve sağlık yararları nedeniyle oldukça değerlidir. Eski zamanlardan beri doğal ilaçlarda kullanılmıştır. Başlangıçta Akdeniz’de yetiştirilen rezene birçok Yunan ve İtalyan yemeklerinde hala kullanılmaktadır, ancak şimdi de dünya çapında ünlenmeye başlamıştır. Rezene açık renk bir köktür ve üzerinde uzun yeşil sapları vardır. Neredeyse her yerde yetiştirilebilir. Rezene bitkisinin kökü, sapları, yaprakları ve tohumları dahil olmak üzere tüm parçaları yenilebilir. Diğer gıdalara tat katarlar.
Rezenenin Besin Değerleri
Birleşik Devletler Tarım Bakanlığı (USDA) Ulusal Besin Veritabanı’na göre, 234 gram ağırlığında bir çiğ rezene bitkisi aşağıdaki besin yüküne sahiptir:
73 kalori
0.47 gram yağ
2.9 gram protein
17 gram karbonhidrat
7.3 gram diyet lifi
Kolesterol yok
Bir fincan rezene ayrıca aşağıdaki besin içeriğine sahiptir:
360 mikrogram (mg) potasyum
45 miligram sodyum
838 uluslararası birim (IU) vitamin A
43 miligram kalsiyum
10.4 miligram C vitamini
0.64 miligram demir
0.041 miligram B-6 vitamini
15 miligram magnezyum
Rezene ayrıca fosfor, çinko, bakır, manganez, selenyum, niasin, pantotenik asit, folat, kolin, beta-karoten, lutein ve zeaksantin, E vitamini ve vitamin K içerir. Tüm bu besinlere ilaveten, yüksek düzeyde diyet nitratları sağlar ve doğal bir östrojen kaynağıdır.
Kemik Sağlığını Destekler ve İyileştirir
Rezenede bulunan demir, fosfor, kalsiyum, magnezyum, manganez, çinko ve vitamin K içeriği, kemik yapısını ve gücünü korumaya ve sürdürmeye katkıda bulunur.
• Fosfat ve kalsiyumun her ikisi de kemik yapısında önemlidir.
• Demir ve çinko, kolajenin üretimi ve olgunlaşması için çok önemlidir.
• Kemik matrisi oluşumu mineral manganez gerektirir.
• K vitamininin düşük alımı, kemik kırığı için daha yüksek bir risk ile ilişkilendirilmiştir.
K vitamini sağlık için önemlidir çünkü kemik matris proteinlerini değiştirir, kalsiyum emilimini geliştirir ve idrarda kalsiyumun atılımını azaltabilir.
Kan Basıncını ve Tansiyonu Dengeler
Düşük bir sodyum alımının sürdürülmesi kan basıncını düşürmek için şarttır, ancak artan potasyum alımı vazodilatasyonda, kan damarlarının genişlemesinde ve daralmasında rol oynadığı için de önemlidir.
Ulusal Sağlık ve Beslenme İnceleme Araştırması’na (NHANES) göre, erişkinlerin % 2’den azı günlük 4.700 mg potasyum önerisini karşılıyor. Buna ek olarak, potasyum, kalsiyum ve magnezyumun kan basıncını doğal olarak düşürdüğüne dair kanıtlar vardır. Bunların hepsi rezene içerisinde bulunur.
Rezene ve diğer gıdalarda bulunan diyet nitratları, vazodilatör (damar genişletme) ve vazoprotektif (damar koruyucu) özelliklere sahiptir. Bu nedenle, kan basıncını düşürmeye ve kalbi korumaya yardımcı olurlar. Bir İsveç araştırması, katılımcıların 150-250 gram nitrat bakımından zengin sebzelere eşdeğer miktarlar içeren nitrat takviyelerini aldıktan sonra kan basıncının daha düşük olduğunu bulmuştur.
Kalp Sağlığının İyileşmesine Yardım Eder
Rezenenin lif, potasyum, folat, C vitamini, B6 vitamini ve fitoantriyum içeriği, kolesterol azalmasıyla birlikte kalp sağlığını da destekliyor.Rezene, önemli oranda lif içerir. Lif kandaki toplam kolesterol miktarını düşürmeye yardımcı olduğu için kalp rahatsızlığı riskini azaltır.
Potasyum kalp sağlığını geliştiyor gibi görünüyor. Bir çalışmada günde 4.069 miligram potasyum tüketenlerin, iskemik kalp hastalığından ölüm riski, günde 1.793 miligramdan daha fazla olanlarla karşılaştırıldığında yüzde 49 daha düşüktü. Vitamin B6 ve folat, homosistein adı verilen bir bileşiğin oluşmasını engeller. Aşırı miktarda homosistein vücutta birikirse, kan damarlarına zarar verebilir ve kalp sorunlarına neden olabilir.
Kanseri Önleyebilir
Rezene bir selenyum madenidir. Çoğu meyve ve sebzede selenyum yoktur. Karaciğerin enzim işlevine katkıda bulunur ve vücuttaki kansere neden olan bazı bileşiklerin detoksifikasyonuna yardımcı olur. Selenyum ayrıca iltihaplanmayı önleyebilir ve tümör büyüme oranlarını düşürebilir. Rezene benzeri meyve ve sebzelerden gelen lif alımı, kolorektal kanser riskini daha da düşürür.
C vitamini, A vitamini ve beta-karoten, hücreleri serbest radikallerin hasarlarına karşı koruyan güçlü antioksidanlar olarak işlev görür. Rezene, DNA sentezi ve onarımında rol oynayan folat içerir. Bu, DNA’daki mutasyonlar nedeniyle kanser hücrelerinin oluşumunu önlemeye yardımcı olabilir.
İmmün Sistemi Destekler ve İltihaplanmayı Önler
Rezenede bulunan selenyumun katil T-hücrelerinin üretimini teşvik ettiği görülüyor. Bunun da, enfeksiyona karşı bağışıklık tepkisini artırabileceğini gösterir. Kolin, rezenede uyku, kas hareketi, öğrenme ve bellek ile yardımcı olan çok önemli ve çok yönlü bir besindir. Kolin aynı zamanda hücresel zarların yapısını korumaya yardımcı olur, sinir uyarılarının iletilmesine yardımcı olur, yağ emiliminde rol oynar ve kronik inflamasyonu azaltır.
Metabolizmayı Düzenler
Rezene, karbonhidratları ve proteinleri glikoz ve amino asitler haline dönüştürerek enerji metabolizmasında hayati bir rol oynayan vitamin B6 kaynağıdır. Bu daha küçük bileşikler vücuttaki enerji için daha kolay kullanılır.
Sindirimi Kolaylaştırır ve Kilo Yönetimine Yardımcı Olur
Lif içeriği nedeniyle rezene, kabızlığı önlemeye yardımcı olur ve sağlıklı bir sindirim sistemi için düzenlilik geliştirir. Diyet lifi, sindirim sisteminde “hacim artırıcı ajan” olarak çalışarak kilo kontrolü ve vermede önemli bir faktördür. Bu bileşikler, tokluk artışına ve iştahın azalmasına neden olmakta ve bireyin daha uzun dolgunluk hissi duymasına ve böylece alınan genel kaloriyi azaltmasına yardımcı olmaktadır.
Demir Emilimini Artırır
Demir eksikliği, gelişmiş ülkelerde en sık görülen besin eksikliklerinin ve aneminin önde gelen nedenlerinden biridir. C vitamini yüksek olan rezene benzeri gıdalar demir yönünden zengin gıdalarla eşleştirmek, vücudun demir emme yeteneğini en üst düzeye çıkarır.
Östrojen İçerir ve Adet Öncesi Sendromunu İyileştirebilir
Rezene doğal östrojen içerir. Kadın üreme siklusunun düzenlenmesinde çok önemlidir ve doğurganlığı da etkileyebilir. Texas Southwestern Medical Center Üniversitesi tarafından yürütülen bir fare çalışması, östrojenin iştah ve enerji harcamaları gibi vücut ağırlığına katkıda bulunan faktörlerin kontrolünde önemli bir rol oynadığını ortaya koydu. Bazı araştırmalar, rezene özütünün adet öncesi sendromunun (PMS) etkilerini azaltabileceğini önermektedir.
Cildi Güzelleştirir
Çiğ rezene, mükemmel bir C vitamini kaynağıdır. C vitamini, cildin destek sistemi olan kolajen için çok önemlidir. Güneşin, kirliliğin ve dumanın neden olduğu zararı önlemeye yardımcı olması için vücudumuzda bir antioksidan olarak çalışır. C vitamini ayrıca, kolajenin kırışıklıkları düzeltme ve genel cilt dokusunu iyileştirme kabiliyetini geliştirir.
Rezene İle İlgili Riskler
Kişniş ve rezene de dahil olmak üzere bazı baharatlar bazı kişilerde ciddi alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Kalp hastalığı için en sık verilen bir ilaç türü olan beta-blokerler, kanda potasyum seviyelerinin artmasına neden olabilir. Rezene gibi yüksek potasyumlu gıdalar beta bloker kullanırken azar azar tüketilmelidir.
Vücuttaki yüksek potasyum seviyeleri, böbrek hasarı veya böbrekleri tamamen işlevsel olmayan kişiler için ciddi bir risk oluşturabilir. Hasar görmüş böbrekler fazla potasyumu kandan filtrelemekte başarısız olabilir ve bu ölümcül olabilir.
Tek bir gıdanın hastalığı önleyemeyeceğini ve genel sağlığı iyileştiremediğini hatırlamak önemlidir, ancak sağlıklı bir besin takviyesi olabilir. Çeşitli taze gıdalar sağlıklı yaşamın anahtarıdır.