Meditasyonun Bilişsel Yetenekler ve Sağlık Üzerindeki etkileri

Meditasyon, dikkati, farkındalığı veya duygusal sakinliğe ulaşma kabiliyetini arttırmayı hedefleyen bir zihin egzersizidir. En temel meditasyon uygulamasında bir sandalyede rahat bir şekilde oturur, burundan derin nefesler alır, bir kaç saniye bekler ve yine burundan nefes verirsiniz. Her nefes alışı sayarak on defa nefes alıp 10-15 dakika boyunca tekrar edin. Farkındalığınız nefesiniz üzerinde kalmalı ve zihniniz başka şeylere kaydığında farkındalığınız tekrar nefesinize çekilmeli. Buna nefes sayma meditasyonu adı verilr.

Mindfulness temelli stres azaltma, transandaltal meditasyon ve Koan uygulaması gibi pek çok farklı meditasyon uygulaması var. Birinin diğerinden iyi olduğuna dair çok az kanıt var ve en iyi meditasyon uygulaması muhtemelen her birey için bağlı kalması en kolay olan olacaktır. Kanıtlara göre meditasyon bilişsel yeteneklerin bazı unsurlarında da iyileşme sağlayabiliyor. Ancak onun Alzheimer riskini azaltıp azaltmadığına veya Alzheimer’a sahip olan hastalarda faydalı olup olmadığına dair pek bir çalışma yok. Buna karşın meditasyon genel sağlığa iyi gelebilir.

Üzerine en çok çalışma yapılmış meditasyon uygulaması mindfulness temelli stres azaltmadır. 1970’lerde John Kabat-Zinn tarafından geliştirilen bu uygulama 8 hafta sürer ve haftalık grup buluşmalarının yanında günlük meditasyon uygulamaları bulunur. Programın sonunda gün boyu süren bir meditasyon kapanması vardır. Bazı çalışmalara göre bu meditasyon türü dikkati, yönetici işlevleri ve etkin hafızayı özellikle orta yaşlı ve daha yaşlı sağlıklı bireylerde iyileştirebiliyor. Ancak çoğu çalışma küçük ve büyük kısmında plasebo kontrolü yok.

Bir çalışmaya göre hafif düzeyde bilişsel gerilemeye sahip olan hastalarda meditasyon bilişsel bakımdan ilerleme sağlamış ve mindfulness elde edilmiş. Başka bir çalışmada yine hafif düzeyde bilişsel gerileme ve aynı zamanda orta şiddette Alzheimer’a sahip olan hastalar dikkate alınmışlar ve bu gruba çeşitli seslerin kullanıldığı başka bir meditasyon tekniği olan Kritan Kriya uygulanmış. Bu hastalarda bilişsel bakımdan bazı ilerlemeler görülmüş. Ancak hafif düzeyde bilişsel gerilemeye sahip olan başkaları ile yapılan üçüncü bir çalışmada, mindfulness meditasyonun bilişsel yetenekleri iyileştirmediği görülmüş. Ancak bu çalışmaların hepsi 20 hastadan az kişiyle uygulanan küçük çalışmalarmış.

Meditasyon ve diğer yaşam tarzı temelli müdahaleler üzerine çalışmanın en zor yanı, iyi bir plasebo grubuna sahip olmanın zorluğudur. Örneğin pek çok meditasyon deneyinde plasebo kontrolündeki grup olarak sakinleştirici bir müzik veya bir bekleme listesindeki insanlar kullanılır. Çoğu klinik ilaç deneyinde hastaların yarısına ilaç, yarısına ise ilaç gibi görünen ilaçsız bir hap verilir. İyi bir plasebo grubu önemlidir çünkü bir taraf tedavi edildiğini sanarken, bu sanısından dolayı rahatsızlığında iyileşmeler görebilir. Benzer şekilde sakinleştirici müzik gibi plasebo kontrollerinin kendine ait pozitif etkileri de olabilir.

Meditasyonun Alzheimer hastalığının riskini azaltma konusunda doğrudan etkili olup olmadığı kesin değil ancak Alzheimer riskinde artışa yol açabilen başka rahatsızlıklarda iyileşme sağlayabilir. Örneğin meditasyon stres ve kaygıları azaltır. Buna ek olarak uykusuzluğu iyileştirebilir, kalp damar hastalıklarının riskini azaltabilir, tansiyonu düşürebilir. Meditasyon kişinin hayatına dahil edebileceği kolay ve ucuz bir aktivitedir ve sağlığa fayda sağlayabilir. Neyse ki meditasyon tekniklerine dair ulaşabileceğiniz pek çok online kaynak mevcut.