MALALAR ne anlam ifade ederler? Nasıl kullanılırlar?

Malalar veya diğer ismiyle Tibet Budist tespihleri, çeşitli dünya dinlerinde kullanılan diğer tespihlere benzerler. Ayrıca Hindu dua tespihleri olarak da adlandırılır ve Tibet dilinde ‘threngwa’ adını alırlar.

Mala, ‘çelenk’ veya ‘kolye’ anlamına gelen Sanskritçe bir kelimedir. Bir kişi bir mantrayı veya bir tanrının adını veya isimlerini okurken, ilahiler söylerken veya zihinsel olarak tekrarlarken sayıyı takip etmek için mala kullanılır. Eş deyişle kısaca malalar, mantra tekrarlarının sayısını akılda tutmak için bir araç olarak kullanımdadırlar.

Öyle ki büyük dünya dinleri tarafından tüm tespihler her zaman için; geleneksel olarak duaların, ilahilerin veya meditasyonların tekrarlarının sayısını tutmak için kullanılagelmiştir. Daha önceki dönemlerde de bu amaçla ipten düğümler kullanılmıştır. “Boncuk”un İngilizce karşılığı “bead” kelimesi etimolojik köken olarak, Anglo-Sakson dilindeki ‘bidden’ (dua etmek) ve ‘bede’ (dua) kelimelerinden türetilmiştir. Ki bu durum açıkça, dua ile bağlantısını gösterir. Ayrıca bir ipte boncukları sayaç olarak kullanma fikrinin, farklı renkli boncukların sayıların ondalık sırasını temsil ettiği Çin abaküsünden türetilmiş olması oldukça muhtemeldir.

Ancak boncukların en erken dini kullanımı Hinduizm’de bulunur. Ve Hinduizm’de tespihler; mantraları saymaktan ziyade, zihni her bir mantraya odaklama işlevi görür. Ki mantralar; zihne aktarıcı anlamı olan kutsal bir ses, hece veya kelimeler anlamına gelirler ve manevi dualar olarak genellikle birçok kez tekrarlanırlar.

İlahiyi duyan herkesin hem sempatik hem de parasempatik sinir sistemlerine nüfuz edebilen enerji titreşimlerinin, 6000 yıl önce transandantal meditasyon yaparken onları alan yogiler ve Rishiler (Vedik görücüler) tarafından keşfedildiği bildirilir. Mala adı verilen bu boncuklarla dua edilmesi şeklindeki Hindu uygulamasının, MÖ 185 ile MS 320 yılları arasındaki bu eski Vedik ediminden evrimleştiği varsayılmaktadır.

Eş deyişle bu noktada esas önemli olanın, mantraların sayılması olmadığını not etmek önemlidir. Daha ziyade, bir adananı değiştirilmiş bir bilinç durumuna çeken, ​​hem onun kendisini hem de onun malayı uygulamasına daha fazla yardımcı olan, manevi enerji ile güçlendiren ses titreşimi üzerine odaklanmış düşünce niyeti olarak kabul edilmesi yerindedir.

Hinduizm’in mezhepleri kadar farklı mala türleri vardır ve kaldı ki ne kadar tanrı ve Hindu varsa o kadar mantra vardır. Hinduizm’in iki ana dalı olan Vişnular ve Şivalar, farklı mala türlerini kullanır. Vishnular, tulsi ağacından (kutsal fesleğen) 108 tahta boncuk tasarlar iken; Shivalar, 32 veya 108 boncuklu iplikler yapmak için rudraksha ağacından tohumlar kullanır.

Kutsal 108 sayısı

108 sayısı Budizm, Hinduizm ve Jainizm dahil olmak üzere birçok Doğu dininde kutsaldır. Tibet Budizminde malalar genellikle 108 boncuk artı guru boncuğudur ve Buda’nın Tibetçe’de Kangyur olarak adlandırılan 108 ciltlik sözlerini yansıtır. Ve ayrıca temel boncuk sayısı, sıradan ölümlülerin sahip olduğu dünyevi arzuların sayısını temsil ettiği söylenen 108’dir.

Hindu malalarını kullanmak

32 veya 108 yuvarlak mala boncuklarına ek olarak çoğu Hindu dua ipliği ayrıca; Guru, Seva Anne veya Ana Boncuk olarak adlandırılan daha büyük bir boncuk içerir. Bu daha büyük boncuk, öğretmen ve öğrencisi arasındaki kutsal bağı temsil eder. Öyle ki Hinduizm’de, bir öğrencinin hayatındaki temel kişi (öğretmen) olan Guru, genellikle belirli mantraları atama rolüyle görevlendirilir. Bu nedenle Guru Boncuğu, duaların okunması sırasında geçilmemesi gereken kutsal bir boncuktur. Bir duacı son mala boncuğuna ulaşır ve devam etmek isterse, ipi çevirmeli ve diğer yönde tekrar başlamalıdır.

Hindular tespihlerini kullanırken; iplik orta parmağın üzerine dökülmüş olarak sağ elinde tutmakla başlayan kutsal bir uygulama sırasını takip ederler. Eski Hindular, işaret parmağını kullanmanın kötü bir üslup olduğuna ve karmik borcu arttıracağına inanmıştır; bu nedenle modern uygulama, işaret parmağını (ve serçe parmağını) boncuklardan tamamen uzak tutmayı içerir.

Her bir boncuğu orta ve yüzük parmaklarının parmak uçlarında kaydırmak için baş parmağını kullanan adanan kişi; onurlandırmak istediği tanrının adını tekrarlarken beyni ile parmaklarının nadileri (bedendeki enerjisi merkezleri) arasında bağlantı kurar. Ayrıca, bu mantraların tekrarının karmayı yakan bir ısı yaratacağına inanırlar.

Hindu malalarının türleri

Mala takmak için Budist olunmasına gerek yoktur. Uzun malalar bir kolye olarak takılabilir veya bileğe sarılabilir. Çünkü günümüzde dinin ötesinde popüler kültüre yayılmıştır ve güç boncukları, aşk ya da barış boncukları olarak bilinirler. Tütsü ve diğer Hintli şeylerle birlikte bir huzur ve maneviyat atmosferi yaratmak için kullanılırlar. Boncuklar özel olarak satın alınabilir. Dükkanlar ve birçok sanatçı, sipariş üzerine yapılan renkli ve güzel tasarımlı malalar sunar.

Diğer yandan farklı boncuk türlerinin belirli tanrıların gücünü çağırdığına ve böylece dua edenin vücuduna farklı şifa biçimleri saldığına inanılır. Örneğin:

• Anemik koşullara sahip kişilere sağlığı geri kazandırdığına inanılan mercan kullanması önerilir.
• Rudraksha boncukları; tanrıların çoğuna ve dokuz gezegenin tümüne onur getiren evrensel bir malzeme gibi görülür. [Ayrıca Hindular, rudraksha ağacının tohumlarının; Tanrı’nın tüm yaşam için şefkatini simgelediğine ve vücuda huzur ve sağlık veren bir frekansta titreştiğine inanılır. Bu tohumların vücut ısısını ve kan basıncını düşürerek vücuttaki stresi ve gerginliği azalttığına inanılmaktadır.] {6}
• Kehribar boncuklar, menstrüasyon sorunları da dahil olmak üzere kan rahatsızlıklarından muzdarip olanlar tarafından kullanılır.
• Beyaz sandal ağacı malalarının barış ve güç getirdiğine inanılır {5}.

Bunlar Hindu mala boncuklarının yapıldığı birçok malzemeden sadece birkaçıdır.

Malaların bakımı

Malalar, tanrının enerjisiyle yüklendiğine inanılan kutsal nesnelerdir. Onlara büyük bir hürmetle muamele edilmelidir. Kitaplar ve diğer manevi araçlar gibi tüm kutsal nesnelerde olduğu gibi, malaları yerden uzak tutmak gerekir. Mala yanlışlıkla yere düşerse, başın tepesine dokundurulmalı ve kutsal heceler kabul edilen Om Ah Hum üç kez söylenmelidir.

Mala, banyo yaparken giyilmemeli veya ıslanmasına izin verilmemelidir; çünkü bu, mala boncuklarının gerildiği kordonu zayıflatabilir. Yanlışlıkla kordonu germemek ve kırmamak için uyumadan önce malayı çıkarmak en iyisidir.

Derleme ve Çeviri: Jale Alem, PhD

Kaynakça:

“Tales of the World’s Most Magnificent and Important Jewelry”; http://www.jewelry-history.com/2012/10/; 13.08.2021.

“How To Use A Tibetan Mala or Tibetan Prayer Beads”; https://tnp.org/how-to-use-tibetan-mala-prayer-beads/; 19.04.2022.

Uri Wernik; “The Use of Prayer Beads in Psychotherapy”; Mental Health, Religion and Culture; Vol. 12; No. 4; May 2009: 359-368.