Kas romatizması belirtileri ve tedavisi

Kas romatizması veya diğer adıyla fibromiyalji, yaygın bir kas-iskelet ağrısına eşlik eden bitkinlik, uyku, hafıza ve ruh hali problemleri ile karakterize edilen bir bozukluktur. Araştırmacılar kas romatizmasının beynin ve omuriliğin ağrılı ve ağrılı olmayan sinyalleri işleme yöntemini etkileyerek ağrılı hisleri güçlendirdiğine inanıyorlar.

Belirtiler genelde fiziksel travma, ameliyat, enfeksiyon veya büyük psikolojik stres gibi olaylar sonrasında ortaya çıkıyorlar. Diğer vakalarda ise belirtiler zaman içerisinde tek bir tetikleyici olmadan ortaya çıkabilirler.

Kadınlarda fibromiyalji ortaya çıkma ihtimali erkeklere göre daha fazla. Fibromiyaljisi olan pek çok insanda gerilim tipi baş ağrıları, temporomandibular eklem rahatsızlıkları, rahatsız bağırsak sendromu, anksiyete ve depresyon da bulunuyor.

Fibromiyaljinin bir tedavisi olmasa da, çeşitli ilaçlar ile belirtiler kontrol altına alınabiliyorlar. Spor, rahatlama ve stres azaltma yöntemleri de yardımcı olabilirler.

Kas Romatizması Belirtileri

Yaygın belirtileri şu şekildeler:

• geniş kapsamlı ağrı
• çene ağrısı ve sertliği
• yüz kaslarında ve bağlı dokularda ağrı ve yorgunluk
• sabahları kas ve eklemlerde sertlik
• baş ağrıları
• düzensiz uyku
• rahatsız bağırsak sendromu
• ağrılı adet dönemleri
• el ve ayaklarda karıncalanma ve hissizlik
• huzursuz bacak sendromu
• soğuk ve sıcağa karşı hassasiyet
• hafıza ve konsantrasyon zorlukları
• bitkinlik

Aşağıdaki belirtilerin oluşmaları da mümkün:

• görme sorunları
• bulantı
• pelvik ve idrar problemleri
• kilo alımı
• baş dönmesi
• soğuk algınlığı benzeri belirtiler
• cilt problemleri
• göğüs belirtileri
• depresyon ve anksiyete
• nefes problemleri

Belirtiler kişinin hayatının herhangi bir döneminde ortaya çıkabilirler ama genelde 45 yaş civarında ortaya çıkıyorlar.

Fibromiyaljinin Sebepleri

Sağlık uzmanları ve araştırmacılar fibromiyaljinin sebeplerini bilmiyorlar.

Son araştırmalara göre birden fazla faktör etkili ve bunlar arasında genetik eğilim ve ona ek olarak enfeksiyon, travma ve stres gibi bazı tetikleyicilerin varlığı mevcut.

Bu potansiyel faktörlere ve insanların fibromiyaljiye sebep olma ihtimalini etkileyen diğer verilere daha yakından göz atalım.

Enfeksiyonlar

Geçmiş hastalıklar fibromiyaljiyi tetikleyebilir veya belirtilerini daha kötü hale getirebilirler. Grip, zatürre, Salmonella veya Shigella bakterisinden veya Epstein-Barr virüsünden kaynaklanan mide bağırsak enfeksiyonlarının kas romatizması ile bağlantısı olabilir.

Genler

Fibromiyalji genelde aile boyunca sürer. Yani bu rahatsızlığa sahip bir aile bireyiniz varsa, geliştirme riskiniz de daha fazladır.

Araştırmacılar belli gen mutasyonlarının rol oynayabileceğini düşünüyorlar. Sinir hücreleri arasındaki kimyasal ağrı sinyallerinin iletimini etkileyebilen bir kaç muhtemel geni tanımlamış durumdalar.

Travma

Ağır fiziksel veya duygusal travmalardan geçmiş insanlarda fibromiyalji ortaya çıkabilir. Rahatsızlığın travma sonrası stres bozukluğuyla da bağlantısı var.

Stres

Travma gibi stresin de beden üzerinde uzun vadeli etkileri olabilir. Stresin kas romatizmasına katkı sağlayabilecek bazı hormonal değişiklikler ile bağlantısı var.

Sağlık uzmanları fibromiyalji ağrısının kronik ve geniş kapsamlı doğasına neyin sebep olduğunu henüz tam olarak anlayamıyorlar. Teorilerden bir tanesi beynin ağrı eşiğini azaltma ihtimali üzerine. Geçmişte çok ağrılı hissedilmeyen şeyler zamanla çok ağrılı olarak algılanabiliyorlar.

Başka bir teori ise sinirlerin ağrı sinyallerine fazla tepki vermeleri

Kas Romatizması İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

Bilinen risk faktörleri şöyle:

• Yaş: Kas romatizması her yaştan insanı, hatta çocukları bile etkileyebilir. Ancak çoğu insanın tanısı orta yaşlarda konuluyor ve yaşlandıkça fibromiyalji tanısı alma ihtimaliniz artıyor.
• Lupus veya romatoid artrit: Eğer lupus veya romatoid artrite sahipseniz, kas romatizması geliştirme ihtimaliniz daha fazla.

Bazı başka faktörlerin de fibromiyalji başlangıcı ile daha zayıf bir bağlantısı var ama bunların gerçek olup olmadıklarını görmek için daha fazla araştırma gerekiyor. Bu muhtemel risk faktörleri şöyle:

• Cinsiyet: Kadınların fibromiyalji olma ihtimali erkeklere göre iki kat daha fazla.
• Stresli veya travmatik olaylar: Araç kazaları, travma sonrası stres bozukluğu.
• Tekrar eden sakatlanmalar: Sık sık dizleri bükmek gibi eklemlere gelen tekrarlayan baskı kaynaklı sakatlanmalar.
• Viral enfeksiyonlar gibi hastalıklar.
• Aile geçmişi.

Fibromiyalji Teşhisi

Eğer 3 ay veya daha uzun süredir geniş kapsamlı bir ağrınız varsa doktor kas romatizması tanısı koyabilir. Burada geniş kapsamlı tabiri, bedeninizin her iki yanında ve belden üstte ve aşağıda ağrı olması anlamına geliyor.

Detaylı bir muayenenin ardından doktor ağrının sebebinin başka bir rahatsızlık olmadığı sonucuna varmalı.

Herhangi bir laboratuvar testi veya tarama testi sonucunda tespit edilemez. Doktor bu testleri kullanarak kronik ağrılarınızın başka bir sebebi olmadığını tespit etmeli.

Ayrıca doktorun onu otoimmün hastalıklardan ayırması zor olabilir çünkü belirtiler genelde birbirlerine çok benzerlerdir.

Kas Romatizmasının Tedavisi

Kas romatizması ilaçlar ve özyönetim taktikleri ile etkili şekilde tedavi edilebilir ve kontrol altına alınabilir.

Fibromiyalji romatolog adı verilen ve fibromiyalji ile diğer artrit türlerinin tedavisinde uzmanlaşmış olan bir doktor tarafından tedavi edilmeli. Doktorlar genelde onu birden fazla tedavinin kombinasyonu ile tedavi ederler ve bunlar arasında şunlar bulunabilirler:

• Reçeteli ilaçlar ve reçetesiz ağrı kesiciler
• Aerobik egzersizler ve kas güçlendirme egzersizleri
• Meditasyon, yoga ve masaj gibi stres yönetimi teknikleri
• Uyku kalitesini iyileştirmek için iyi uyku alışkanlıkları
• Altta yatan depresyonu tedavi etmek için bilişsel davranış terapisi. Bu terapi türünde insanların düşünme ve davranma şekillerini değiştirmek hedeflenir.

Tıbbi tedavilere ek olarak aşağıdaki özyönetim stratejileri ile rahatsızlığı kontrol altına almak daha kolay olabilir. Bunların ağrıları ve engelleri azalttıkları kanıtlanmış durumda ve bu nedenle uygulamanız iyi olur.

• Fiziksel olarak aktif olmak: Uzmanlar yetişkinlerin haftada 150 dakika kadar fiziksel aktivitede bulunmalarını öneriyorlar. Haftanın beş günü günde 30 dakikalık yürüme, yüzme ve bisiklet sürme uygundur. Bu 30 dakikalar gün içerisinde onar dakikalık parçalara ayrılabilirler. Düzenli fiziksel aktivite kalp hastalıkları ve diyabet gibi diğer kronik hastalıkları geliştirme riskini de azaltır.
• Glutenli gıdalardan kaçınmak: 2014 yılında yapılan bir çalışmaya göre gluten hassasiyeti de fibromiyaljiye katkıda bulunabiliyor. Beslenmeden gluteni çıkartmak çölyak hastalığına sahip olmayanlarda bile ağrıların azaltılmasına yardımcı olabiliyorlar. Ayrıca inflamasyonu azaltacak bir beslenme planıyla da bağlantılıdır.
• Şeker oranı düşün yüksek enerjili gıdalar tüketmek: Badem, fasulye, yulaf, avokado ve tofu gibi gıdalarda bol miktarda lif olmasına karşın şeker az bulunur. Bunlar gün içerisinde enerji kazanmanıza yardımcı olabilirler ve böylece rahatsızlık sonucunda ortaya çıkan yorgunluk belirtisini iyileştirebilirler.

Sağlıklı ve dengeli bir beslenme ile kişinin yaşam kalitesi arasında sıkı bir ilişki vardır. Fakat her ne kadar kas romatizması ve beslenme arasındaki ilişkiye dair daha fazla araştırma gerekli olsa da, şeker ve gluteni azaltmak iyi bir başlangıç noktası olur.