Kahvaltılık gevrekler sağlıklı mı değil mi?
Kahvaltılık gevrekler kolayca hazırlanan elverişli gıdalardır.
Pek çoğu sağlığa etkileyici faydaları olduğunu iddia eder veya en son beslenme trendlerine uygun olduğu yönünde pazarlanır. Fakat bu gevreklerin iddia edildiği kadar sağlıklı olup olmadığını merak ediyor olabilirsiniz.
Kahvaltılık Gevrek Nedir?
Kahvaltılık gevrek genelde işlenmiş tahıllardan üretilir ve vitamin ile mineral takviyesine sahiptir. Genelde sütle, yoğurtla, meyvelerle veya kuruyemişlerle tüketilir.
Genelde yapılış şekilleri şöyledir:
- İşleme: Tahıllar genelde ince bir un haline getirilir ve pişirilirler.
- Karıştırma: Un daha sonra şeker, kakao ve su gibi içeriklerle karıştırılır.
- Kalıplama: Çoğu kahvaltılık gevrek kalıplama yöntemi ile, yani yüksek sıcaklıkta şekillendirme ile şekil alır.
- Kurutma: Daha sonra gevrek kurutulur.
- Şekillendirme: Son olarak forma sokulur, örneğin top, yıldız, yuvarlak veya kare şekilde olabilir.
Kahvaltılık gevrekler şişkin, ince veya doğranmış şekilde de olabilirler. Dış kısımlarında çikolata kaplı olabilirler veya kurutulmadan önce dondurulabilirler.
Şeker ve Rafine Karbonhidrat Doludur
Modern beslenmede şeker ilavesi en kötü tek bileşen olabilir.
Kronik hastalıklara katkıda bulunur ve çoğu insan onu çok fazla tüketiyor.
Dikkat çekici şekilde, bu şekerin büyük kısmı işlenmiş gıdalardan geliyor ve kahvaltılık gevrekler de şeker ilavesi bakımından yüksek değerlere sahip popüler işlenmiş gıdalar arasındalar.
Hatta çoğu gevreğin içindekiler listesinde şeker ikinci veya üçüncü sırada olur.
Güne yüksek şekerli kahvaltılık gevrek ile başlamak kan şekeri ve insülin düzeylerinizi zıplatacaktır.
Bir kaç saat sonra kan şekeriniz düşer ve vücut bir diğer yüksek karbonhidratlı yemek veya atıştırmalığı ister. Bu ise potansiyel olarak aşırı yeme döngüsünü yaratabilir.
Şekerin fazla tüketimi tip-2 diyabet, kalp hastalıkları ve kanser riskini de arttırabilir.
Yanıltıcı Sağlık İddiaları
Kahvaltılık gevrekler sağlıklı olarak pazarlanıyorlar.
Üzerlerinde az yağlı, tam tahıllı gibi ifadeler var ancak içindekiler listesinde en üstlerde genelde rafine tahıllar ve şeker bulunuyor.
Tam tahılların az bir miktarı bu ürünleri sağlıklı hale getirmiyor.
Ancak çalışmalar, sağlık iddialarının tüketicileri ürünün sağlıklı olduğuna inandırmakta etkili olduklarını gösteriyorlar.
Genelde Çocuklara Pazarlanır
Gıda üreticileri özellikle çocukları hedefliyorlar.
Şirketler parlak renkler, çizgifilm karakterleri ve aksiyon figürleri kullanarak çocukların dikkatini çekiyorlar.
Dolayısıyla bu çocukların kahvaltılık gevrekler ile eğlenceyi eşleştirmelerine sebep oluyor.
Bu aynı zamanda damak tadı tercihlerini de etkiliyor. Çalışmalar paketinde popüler çizgifilm karakterleri bulunan gıdaların tadının bazı çocuklar tarafından daha iyi bulunduğunu gösteriyorlar.
Gıda pazarlamasına maruz kalmak çocukluk obezitesi ve diğer beslenme kaynaklı rahatsızlıklar konusunda bir risk faktörü olarak görülüyor.
Bu ürünlerin aynı zamanda sağlık konusunda yanıltıcı iddiaları da var.
Renkler ve çizgifilmler bu ürünleri çocuklar için daha çekici hale getirseler de, ebeveynlerin bunları çocuklarına alma sebebi sağlığa faydalarını düşünmeleri ve bunun iyi hissettirmesi.
Sağlıklı Türlerini Seçebilmek
Eğer kahvaltı için gevrek seçecekseniz, sağlıklı seçeneği tercih etmek için bazı ipuçları şöyle:
Sınırlı Şeker
Porsiyon başına 5 gramdan daha az şeker içerek bir gevrek seçin. Üründeki şeker miktarını görmek için içindekiler etiketini okuyun.
Bol Lif Hedefleyin
Porsiyon başına en az 3 gram lif içeren gevrekler idealdirler. Yeterince lif tüketmenin sağlığa pek çok faydası var.
Porsiyonlara Dikkat Edin
Kahvaltılık gevrekler gevrek ve lezzetli olurlar ve bu nedenle yüksek miktarda kalori tüketmek hayli kolay. Ne kadar yediğinizi ölçmeye çalışın ve rehberlik için paketin üzerindeki porsiyon boyutlarına göz atın.
İçindekiler Listesini Okuyun
Kutunun önündeki iddiaları boşverin ve içindekiler listesine bakın. İlk iki üç bileşen en önemlisi çünkü bunlar ürünün büyük kısmını oluşturuyorlar.
Fakat gıda üreticileri ürünlerindeki şekeri gizlemek için bazı hileler kullanıyorlar.
Şeker farklı isimler altında bir kaç defa anılıyorsa, o ürün muhtemelen yüksek şeker oranına sahiptir.
Biraz Protein Ekleyin
Protein en doyurucu makrobesindir. Tokluğu arttırır ve iştahı azaltır.
Bunun sebebi muhtemelen proteinin açlık hormonu ghrelin ve tokluk hormonu peptid YY gibi bazı hormonların düzeylerini değiştirebilmesi.
Yoğurt, bir avuç kuruyemiş ve tohumlar da ekstra protein için iyi birer tercih.
İşlenmemiş Kahvaltıları Tercih Edin
Eğer sabah açsanız, kahvaltı yapmalısınız. Fakat tam, tek içerikli gıdaları tercih etmeniz en iyisi.
Yapılabilecek bazı iyi tercihler şöyle:
- kuru üzüm ve kuruyemişli yulaf ezmesi
- kuruyemiş ve dilim meyve eklenmiş yoğurt
- sebzeli yağda yumurta
Yumurta çok iyi bir kahvaltı tercihi çünkü protein, sağlıklı yağlar ve besinler bakımından çok zengin. Ayrıca sizi uzun süre tok tutabiliyor ve kilo vermeyi de destekliyor.
Bir çalışmada, yumurta ve yağsız kırmızı et ile bol proteinli bir kahvaltı yapan ergen kızlarda tokluğun arttığı görülmüş. Ayrıca atıştırma isteği ve gece atıştırmalığı da azalmış.
Diğer çalışmalar ise tahıl bazlı kahvaltıyı yumurta ile değiştirmenin gelecek 36 saat boyunca daha tok kalmayı sağladığı görülmüş ve %65 daha fazla kilo vermek mümkün olmuş.
Sonuç Olarak
Kahvaltılık gevrekler bol işlenmişlerdir ve genelde şeker ve rafine karbonhidrat ilavesine sahiptirler. Bu paketler sıklıkla yanıltıcı sağlık iddialarında bulunurlar.
Eğer gevrek tüketirseniz, içindekiler listesini okuyun ve sağlık iddialarına şüpheyle yaklaşın. En iyi gevrekler lifi bol ve şekeri az gevreklerdir.
Ayrıca pek çok daha sağlıklı kahvaltı seçeneği var. Tam, tek bileşenli gıdalar – örneğin yulaf ezmesi veya yumurta – iyi birer tercihlerdir.
Tam gıdalardan oluşan sağlıklı bir kahvaltı hazırlamak sadece basit değil, aynı zamanda güne bol bol besinle başlamanızı sağlıyor.