İşsiz Kalma ve İşsizlik Stresi

Hangi sebepten dolayı kovulursanız kovulun veya istifa ederseniz edin, hatta emekli olursanız olun, işinizi kaybetmek hayatın en stresli deneyimlerinden bir tanesidir. Sebep olabileceği finansal sorunların yanında işi kaybetme stresi ruh hali, ilişkiler ve genel olarak zihin sağlığı ve duygusal sağlık üzerinde etkiler gösterir.

İşimiz genelde sadece bir yaşama aracı olmanın daha fazlasıdır. Kendimize bakış açımızı ve başkalarının bize bakış açısını etkiler. İşinizi sevmiyor olsanız bile, muhtemelen size bir sosyal yapı vermiştir ve ayrıca bir yapı, bir amaç ve yaşam anlamı katmıştır. Kendinizi bir anda işsiz bulmak, üzüntü, kızgınlık ve depresyon gibi duygulara yol açabilir. Kimliğinizi sorgulayabilir, kayıplarınız için yas tutabilir, geleceğe dair kaygı sahibi olabilirsiniz.

İşsizliğinizin durumuna bağlı olarak işvereniniz tarafından ihanete uğramış, yaşamınızın yönünü belirleme konsuunda güçsüz hissedebilir, kendinizi suçlayabilirsiniz. Stres ve endişeler fazla olabilirler. Ancak her şey şu anda ne kadar boş görünse de, umut vardır. Zamanla ve doğru başa çıkam teknikleri ile bu tür gerilemelerle barışabilir, stres ve anksiyeteyi azaltabilir, iş hayatınıza devam edebilirsiniz.

İşsizlik Stresi ile Başa Çıkma Yöntemi 1: Yas Tutmaya İzin Verin

Yas, kayıplara karşı verilen doğal bir tepkidir ve buna bir işin kaybı da dahildir. Gelirsiz kalmanın yanında işsiz kalmanın yol açtığı bazı diğer büyük kayıplar da vardır ve bunlarla yüzleşmesi de bir o kadar zor olabilir:

• Hayatınız üzerinde kontrol hissi
• Profesyonel kimliğiniz
• Öz saygı ve özgüveniniz
• Günlük rutinleriniz
• Amaç dolu aktiviteler
• Arkadaşlıklar ve iş temelli sosyal ağınız
• Siz ve ailenizin güvenlik hissi

Hislerinizle Yüzleşmek

Herkes yasını farklı şekilde tutsa da, işinizin kaybının yasını tutmanın sağlıklı ve sağlıksız yolları vardır. Kısa sürede çok fazla alkol almak veya kendinizi yemeye vermek gibi bazı alışkanlıklara kapılması çok kolaydır. Ancak bunlar sadece geçici bir rahatlama sağlarlar ve uzun vadede daha kötü hissetmenize sebep olurlar. Hislerinizi tanımak ve negatif düşüncelerinize meydan okumak ise kayıpla başa çıkmanıza ve hayatınıza devam etmenize yardımcı olur.

• Kendinize zaman verin: İşinizin kaybının yasını tutmak ve işsizliğe alışmak zaman alabilir. Kendinize çok yüklenmeyin ve duygularınızı içinize atmaya çalışmayın. Hissettiğiniz şeyleri hissetmeye izin verin ve bunlar ne kadar olumsuz olsalar da geçeceklerdir.
• Duygularınızı yazın: İşsiz kaldığınız veya kovulduğunuz için tüm hissettiklerinizi ifade edin ve hatta eski patronunuza söylemek isteyip içinizde kalanları bile yazın. Bu özellikle kontratınız kötü bir şekilde sonlandıysa çok etkilidir.
• Gerçekliği kabullenin: İş kaybetmek ve işsizliğin ne kadar zor bir şey olduğunu bilmek önemli olsa da, acılar içinde kalmaktan kaçınmak da önemlidir. İşinizin kaybı içerisinde kaybolmak yerine, yani nasıl olmayabileceğini, nasıl kaçınmış olabileceğinizi, işlerin nasıl farklı olmuş olabileceğini düşünüp durmak yerine, durumu kabullenmeye çalışın. Bunu ne kadar çabuk yaparsanız, hayatınızın bir sonraki aşamasına o kadar rahat geçebilirsiniz.
• Kendinizi suçlamaktan kaçının: İşsiz olduğunuzda kendinizi eleştirmek veya suçlamak çok kolaydır. Ancak kendinize çok fazla yüklenmeyin. Yeni bir iş ararken olabildiğince kendinize güvenmeniz ve kendiniz olmanız gerekiyor. Aklınıza gelen her negatif düşünceye meydan okuyun. Eğer kötü durumda olduğunuzu düşünmeye başlarsanız, bunun tersini bir yerlere yazın.
• İş kaybınızı geçici bir durum olarak düşünün: Pek çok başarılı insan hayatının bir döneminde ve kariyerinde büyük gerilemeler yaşamıştır ve kendilerini toplayarak, deneyimlerden öğrenerek ve tekrar deneyerek başarılı olmuşlardır. Siz de aynısını yapabilirsiniz.
• Deneyimden öğrenin: İş kaybetmeden kaynaklanan hisler, bu kayıptan bir ders alırsanız daha kolay kabullenilirler. Yaşamınızın dip noktasında bu zorlu olabilir ancak bu deneyimden bir şey öğrenip öğrenmediğinizi kendinize sorun. Belki de işsizliğiniz kariyer önceliklerinizi tekrar düşünmenize yardımcı oldu ve yaşamdan ne istediğinizi tekrar düşünmenizi sağladı. Hatta sizi daha güçlü yapmış da olabilir. Eğer bakarsanız, değerli bir şey bulma ihtimaliniz yüksek.

İpucu 2: Güçlü Kalmak İçin İnsanlara Ulaşın

Bu zorlu zamana doğal bir tepki olarak ve utancınızdan dolayı aile ve arkadaşlarınızdan uzak durmak isteyebilirsiniz. Ancak işsizlik stresi ile yüzleşirken başka insanların önemini küçümsemeyin. Sosyal sözleşme, doğanın strese karşı panzehiridir. Hiç bir şey sinir sistemini iyi bir dinleyici kadar rahatlatamaz.

• Konuştuğunuz kişinin çözüm önermesi gerekmez, tek yapması gereken dinlemesidir. Sizi dikkatle dinlemelidir ve yargılama yapmamalıdır.
• Başkaları ile görüşmek hislerinizi etkilediği gibi durumu daha kontrol altında hissetmenizi sağlar ve hangi fırsatların ortaya çıkacağını da asla bilemezsiniz.
• Gururdan dolayı yardım istemekten çekinebilirsiniz ancak içinizi açmanız başkaları için yük olmanıza sebep olmaz. Hatta pek çok insan ona itirafta bulunduğunuz için gurur duyar ve bu da ilişkilerinizi güçlendirir.

İş Kaybının Ardından Yeni İlişkiler Geliştirmek

İşimizi kaybettiğimizde büyük kısmımız iş yerinde oluşturduğumuz arkadaşlıkları ve sosyal ağları da kaybederiz. Ancak sosyal ağınızı işin dışına genişletmek için asla çok geç değildir. Bu hem iş kaybının stresi ile başa çıkmanıza yardımcı olur, hem de yeni bir iş bulmanızı sağlayabilir.

Yeni arkadaşlar edinin: Bir kursa giderek ortak ilgi alanlarına sahip yeni insanlar ile tanışın veya bir spor takımına, kitap kulübüne girin.

Bir iş kulübüne girin: Diğer iş arayanlar iyi bir destek, cesaret ve ipucu kaynağıdırlar. Benzer zorluklar ile mücadele eden insanların çevresinde olmak, iş arayışında enerji ve motivasyon kazanmanızı sağlar.

Yeni bir iş için network: İş ilanlarının büyük kısmı genelde networking üzerinden doldurulur. Bu kavram biraz korkutucu veya zorlu görünebilir ancak içe dönük bir insan olsanız ve pek çok insan tanımasanız bile illa zorlu olmak zorunda değil.

Topluluğa dahil olun: Yerel etkinliklere katılarak, gençlere mentörlük ederek, politik olarak aktif olarak kendinizi daha iyi ve kabullenilmiş hissedebilirsiniz.

İpucu 3: Destek İçin Ailenizi Dahil Edin

İşsizlik tüm aileyi etkiler ve bu nedenle problemlerinizi tek başınıza omuzlamaya çalışmayın. İş kaybınızı bir sır olarak saklamak durumu daha kötü hale getirir. Ailenizin desteği hayatta kalmanıza ve gelişmenize yardımcı olabilir.

Ailenize açılın: Stresi azaltmak için de olsa, iş kaybının yası ile başa çıkmak için de olsa, güçlü olmak ve kendinize yetmekle gurur duyan bir insan olsanız bile şimdi size değer veren insanlara güvenmenin zamanı. Onların iş arama sürecinize dahil edin ve sizi nasıl destekleyebileceklerini söyleyin.

Endişelerini dinleyin: Aile bireylerinizin size dair endişeleri olabilir ayrıca kendi geleceklerinden de endişe edebilirler. Onlara bu endişelerinden bahsetmek için fırsat verin ve iş arayışınız konusunda tavsiyeler verin.

Aile eğlenceleri için vakit ayırın: Birbirinizin varlığından keyif almanızı sağlayacak, stres atmanıza yardımcı olacak, işsizlik problemini unutmanızı sağlayabilecek aile eğlenceleri düzenleyin. Böylece tüm ailenin pozitif kalmasını sağlayabilirsiniz.

İpucu 4: Kendinizi Tanımlamanın Başka Yollarını Bulun

Çoğumuz için işimiz kimliğimizi ve kim olduğumuzu tanımlar. Neticede birisiyle ilk defa tanıştığınızda genelde ne iş yaptığını sorarsınız ve işinizi kaybedince bu kendinizin de bir kaybı gibi görünür. Ancak işsiz olmanın sizin bir birey olarak nasıl tanımlandığınızı etkilemediğini unutmayın. Kendinizi tanımlamak ekonomik durum veya bir şirketin sizi kenara koyması ile ilgili değil, sizinle ilgilidir.

Size amaç ve keyif sağlayan aktiviteleri kovalayın: Anlamlı hobiler, aktiviteler ve ilişkiler kovalayarak, sizi bir birey olarak tanımlayan şeyin işiniz değil bunlar olmasını sağlayabilirsiniz. Hepimizin anlam ve keyif deneyimi farklıdır ve bu nedenle sizin için önemli olan bir şey seçin.

Ruhunuzu zenginleştiren yeni bir hobi deneyin: Veya uzun süredir gözardı ettiğiniz bir hobinize odaklanın. Eğer iş için başka aktiviteleri gözardı ettiyseniz, artık bir kursa gitmenin, bir kulübe dahil olmanın, yeni bir dil öğrenmenin veya yeni bir iş yeteneği öğrenmenin vakti gelmiş demektir. Paranın kısıtlı olduğu zamanlarda katılması ucuz ve kolay aktiviteleri tercih edin.

Kendinizi yaratıcı olarak ifade edin: Anılarınızı yazın, bir blog açın, resim yapın veya fotoğrafçılık ile ilgilenin.

Doğada vakit geçirin: Bahçenizde çalışın, bir yürüyüşe çıkın, köpek gezdirin, kamp ve balıkçılık ile ilgilenin. Doğada vakit geçirmek iyi bir stres atma yöntemidir.

Gönüllü olun: Başkalarına yardımcı olmak ve bir amacı desteklemek yaşamda anlam ve amaç duygusunu sürdürmenin iyi bir yoludur. Gönüllülük kariyer deneyimi, sosyal destek ve networking fırsatları da doğurabilir.

İpucu 5: Stres Atmak İçin Hareket Edin

Eğer iş sebebiyle geçmişte düzenli spor yapmakta zorlandıysanız, şimdi zamanı olabilir. Egzersiz strese karşı güçlü bir panzehirdir. Sıkı kasları ve gergin bedeni gevşetmenin yanında, ruh halinizi iyileştirecek güçlü endorfinlerin de salgılanmasını sağlar. Belinizi inceltmek ve fiziğinizi iyileştirmek de özgüveninize fayda sağlayabilir.

• Her gün en az 30 dakikalık bir egzersiz hedefleyin veya bunu onar dakikalık aktivitelere yayın. 10 dakikalık bir yürüyüş bile ruh halinizi iki saat kadar iyileştirebilir.
• Hem kol hem de bacaklarınızı hareket ettirdiğinzi ritmik egzersizler ruh halini iyileştirmeye, enerjiyi arttırmaya, odaklanmayı arttırmaya ve hem zihin hem de bedeni rahatlatmaya yardımcı olurlar. Yürüme, koşma, ağırlık sporları, yüzme, savunma sanatları ve hatta dans bile olabilir.
• Stres atmayı maksimum hale getirmek için düşüncelerinize odaklanmak yerine bedeninize ve onun hareketlerine odaklanın. Örneğin ayağınızın yere vuruşuna veya rüzgarın teninize değişine odaklanın.

İpucu 6: Odağınızı Korumak İçin İyi Beslenin

Beslenmeniz iş kaybetme stresi veya finansal stres konusunda endişe etmeniz gereken son şey gibi görünebilir. Ancak bedeninize soktuğunuz gıdaların enerji ve pozitifliğiniz üzerinde çok büyük etkileri vardır.

Şeker ve rafine karbonhidratları azaltın: Makarna, ekmek, patates, cips gibi atıştırmalık ve rahatlatıcı, şekerli gıdaları canınız isteyebilir ancak bu yüksek karbonhidratlı gıdalar ruh hali ve enerjinizin düşmesine sebep olurlar. Ayrıca kafein ve kimyasal koruyucular gibi ruh halini olumsuz etkileyen gıdaların alımını da azaltın.

Omega-3 yağ asitleri tüketin: Bu yağ asitleri ruh haline iyi gelirler. En iyi kaynakları arasında yağlı balıklar, yosun, keten tohumu ve ceviz vardır.

Nikotinden kaçının: Stresliyken sigara içmek sakinleştirici gibi görünebilir ancak nikotin güçlü bir uyarıcıdır ve stres ile kaygıların daha az değil daha güçlü olmalarına sebep olurlar.

Alkolü ölçülü tüketin: Alkol geçici olarak endişelerinizi azaltabilir ancak çok fazlası çekilme sürecinde anksiyeteye sebep olur.

İpucu 7: Kendinize İyi Bakın

İşsiz kalma stresi sağlığınızı etkileyebilir ve ruh sağlığı problemlerini de daha olası hale getirir. Şimdi kendinize daha iyi bakma zamanı.

Yaşamınızdaki dengeyi koruyun: İşinizin sizi tüketmesine izin vermeyin. Eğlenceye, dinlenmeye ve rahatlamaya, sizi hafifleten şeylere vakit ayırın. İş arayışınız ruhsal, duygusal ve fiziksel olarak iyi durumda olduğunuzda daha verimli olacaktır.

Bol bol uyuyun: Uykunun ruh hali ve üretkenlik üzerinde büyük etkisi vardır. Her gece en az 7-8 saat uyuduğunuzdan emin olun. Böylece stres düzeylerinizi kontrol altında tutabilir ve iş arayışınız sırasında odağınızı koruyabilirsiniz.

Rahatlama tekniklerinden faydalanın: Derin nefes, meditasyon, yoga gibi rahatlama teknikleri strese karşı güçlü araçlardır. Bunlar huzur ve keyif verirler, nasıl sakin kalacağınızı öğretirler ve iş görüşmeleri gibi zorlu durumlarla başa çıkmanızı kolaylaştırırlar.

İpucu 8: Enerjinizi Korumak İçin Pozitif Kalın

Eğer iş bulmanız tahmininizden daha uzun sürüyorsa, aşağıdaki ipuçları odaklanmanıza ve arayışı sürdürmenize yardımcı olabilirler.

Günlük rutine devam edin: Artık her gün gideceğiniz bir iş olmadığında, motivasyonunuzu kaybetmek kolay olabilir. İş arayışınızı bir iş gibi görün ve bir başlangıç ve bitiş saati olsun. Ayrıca egzersiz ve networkinge de zaman ayırın. Belli bir takvimi takip etmek sizi daha verimli ve üretken kılacaktır.

İş arama planı oluşturun: Büyük hedefleri küçük, yönetilebilir hedeflere bölerek aşırı yüklenmekten kaçının. Her şeyi aynı anda yapmak yerine öncelikler koyun. Eğer iş arayışınızda şansınız yoksa, hedeflerinizi tekrar düşünmeye vakit ayırın.

Pozitif yanları listeleyin: Kendinize, yeteneklerinize, kişilik özelliklerinize, başarılarınıza dair hoşunuza giden her şeyin bir listesini yapın. Gurur duyduğunuz projeleri, uzman olduğunuz durumları, geliştirdiğiniz yetenekleri yazın. Bu listeyi arada bir kontrol ederek kendinize güçlü yanlarınızı hatırlatın.

Kontrol edebileceklerinize odaklanın: Potansiyel bir işverenin sizi ne zaman arayacağını veya size dair vereceği kararı kontrol edemezsiniz. Zamanınızı kontrolünüz dışındaki noktalara odaklanarak harcamak yerine işsizlik sırasında kontrol edebileceğiniz şeylere odaklanın. Örneğin yeni yetenekler öğrenmeye, iyi bir başvuru mektubu ve özgeçmiş yazmaya, bağlantılarınızla toplantılara odaklanın.