Her Gün 1 Muz Yemenin Yan Etkileri Var mı?
Pek çok kişi yan etkilerini hiç hesaba katmadan her gün bir muz yemenin tadını çıkarıyor. Aslında muzun sağlığımıza olan katkıları, onun pek çok yan etkisini etkisiz hale getirebilir. Bununla birlikte küçük çapta bağırsak problemleri, nadir, fakat ciddi alerjik reaksiyonlar gibi bazı riskler de var. Muzun olası yan etkileri bakımından risk altında olduğunuzu düşünüyorsanız, doktorunuza danışmanızda fayda var.
Muzun olası yan etkileri
Latekse alerjisi olan kişiler; muz, avokado, kivi ve kestane gibi meyvelere de alerjik reaksiyon gösterme eğilimindedirler. Adı geçen bu dört gıdada da lateksteki alerjik proteinden bulunmaktadır. Bununla birlikte yaban mersinine alerjisi olan kişilerin, muza da alerjisi olma ihtimali yüksektir. Oral alerji sendromu olarak adlandırılan bu çapraz reaksiyon; ağızda kaşıntı, gıdıklanma, ekşime gibi duygular meydana getiriyor. Oral alerji semptomu sendromları genelde besin maddesi yutulduğunda ortadan kayboluyor, ancak kimi zaman da ciddi ve tehlikeli reaksiyonlara sebep oluyor.
Muz; vücudun tiamin haline dönüştüğü amino asit tirozin içeriyor. İşte bu tiamin de bazı insanlarda migren ataklarını tetikleyebiliyor. Ancak eğer migreniniz varsa, bu durum sizin muz tüketmemeniz gerektiği anlamını taşımıyor. Zira migren ve muz ilişkisi çok nadir görülüyor. Böyle durumlarda muz tüketimi konusunda doktorunuzdan bilgi almalısınız. Zira bazı vakalarda doktor günde 1 tane muzun uygun olduğunu söylerken, bazılarında yarım muz öneriyor, bazıları içinse muz tüketimini yasaklayabiliyor. Bu bakımdan herkesin muz ile ilişkisi farklı değerlendiriliyor.
Monoamin oksidaz inhibitörleri olarak adlandırılan ilaçlar, tiamin ile ilişkiye giriyorlar. Bu sebeple de Monoamin oksidaz inhibitörleri kullanıyorsanız ya muz tüketmeyin ya çok nadir olarak tüketin ya da doktorunuzdan size günde 1 muz yemeniz konusunda izin vermesini bekleyin.
Muzdaki lif ve bağırsak fonksiyonları ilişkisi
Her gün 1 muz yemek; gaz, şişkinlik ve ishal gibi gastrointestinal (mide ve bağırsak) problemlere sebep olabiliyor. Eğer böyle bir sorun yaşıyorsanız bunun geçici olduğunu ve muz yemeyi kesince biteceğini unutmayın. Orta boy 1 muz, 3 gramlık diyet lifi içeriyor. Eğer muz yemeye alışkın değilseniz, bu lif sizde gaz ve ishale sebep olabilir. Siz gün boyunca lif içeren sebze ve meyvelerden yediniz ve üzerine bir de muz yerseniz sizin gastrointestinal kanalınızın alışkın olduğundan daha fazla lif almış olabilirsiniz.
Muzlar içerdikleri bu diyet lifine ek olarak bir de, dayanıklı nişasta içeriyorlar. Vücudumuz aldığımız nişastayı genellikle şekere dönüştürme, oradan da enerji olarak kullanma eğilimi gösterir. Ancak muzun içindeki dirençli nişasta biraz daha farklıdır. Tıpkı çözünür liflerde olduğu gibi, muz da sindirim sisteminden sindirilmemiş olarak geçer ve kalın bağırsakta fermente edilir. Bu fermentasyon yararlı bakterileri destekler ve bağırsakların sağlığını koruyan kısa zincirli yağ asitleri üretir. Bununla birlikte şişkinliğe neden olabilecek gazlı yan ürünler oluşturur. Ancak vücudunuz lif ve dirençli nişasta tüketimine alıştıkça bu gaz sorunu, gastrointestinal sorunlar da yavaş yavaş ortadan kalkar.
Her gün 1 muz ve kan şekeri ilişkisi
Bir süredir yayınlanan bazı makaleler meyvelerin çok fazla nişasta içerdiği, kan şekerini yükselttiği gibi bilgiler içerdiği için çoğu insan meyvelerden ve özellikle de böyle kötü bir üne sahip olan muzdan uzak durdular. Fakat aslına bakılırsa muz o kadar da kötü, zararlı değil! Amerikan Klinik Beslenme Dergisi 2002 yılında yayınladığı bir makalede orta boy olgun sarı bir muzun 51-52 arasında glisemik indeks içerdiğini belirtti. Gıdaların kan şekeri üzerindeki etkilerine göre glikoz indeksi değerlendiriliyor. Bir gıdanın 55 ve altında bir glisemik indekse sahip olması demek, aslında kan şekerini önemli ölçüde yükseltmediği anlamını işaret ediyor.
Eğer siz arka arkaya birkaç tane muz yerseniz, muz gevreği, muzlu pirinç patlağı gibi yüksek glisemik indeksli bir tahılla muzu bir arada yerseniz ya da muzu çikolataya batırarak tüketirseniz kan şekerini yükseltecek etkiyi yaratırsınız. Bu bağlamda tek başına muzun 51-52 arasında değişen glisemik indeksi zararlı değil, ancak muzu karbonhidrat ya da şekerle birleştirdiğiniz tarifler glisemik indeksi ve dolayısıyla kan şekerinizi olumsuz etkileyecektir.
Muzun kalori ve besin değerleri
Günlük diğer gıdalarınızla kalori sınırınızı aşmadığınız sürece 1 tane muz sizin diyetinizi bozmayacak, kalori sınırınızı aşmanıza yol açmayacaktır. 1 tane orta boy muz sadece 105 kaloriye sahiptir. Çoğu yetişkin günlük beslenmesine 105 kalorilik bir muz eklediğinde sorun yaşamaz. Muzunuzu yoğurt, ceviz, buğday tohumu ya da çilekle taçlandırıp besleyici bir öğün haline getirebilirsiniz. Enerji için 27 gramlık karbonhidrat alırsınız, ancak siz düşük karbonhidratlı bir diyet uyguluyorsanız bu pek iyi olmaz. Fakat karbonhidratları da hesaba katarak besleniyorsanız günlük beslenmenize muzu da eklemeyi unutmayın.
Günde sadece 1 muz yiyerek; günlük ihtiyaç duyduğunuz B6 vitamininin % 22’sini, C vitamininin % 17’sini alabilirsiniz. Aynı zamanda ihtiyaç duyduğunuz manganezin % 16’sını, potasyumun % 9’unu sadece 1 tane muzdan alırsınız. Normal şartlar altındaki bir yetişkin günlük ortalama 2000 kalori almalıdır. Bu bakımdan yüzdeniz biraz farklı olabilir, ancak her halükarda günlük orta boy 1 muz size fayda getirecektir. Hiç değilse günlük ihtiyacınız olan V vitamini ve potasyum için 1 muz yemelisiniz. Vücudunuzun antioksidan aktivitesi, bağ dokularının sağlığı, güçlü kemikler için C vitaminine, kan basıncınızı dengelemek, sinirlerinizi ve kaslarınızı korumak için de potasyuma ihtiyacınız olduğunu unutmayın!