Aşırı Adet Kanamasının Sebepleri Nelerdir?

Aşırı adet kanaması, bir kadının fiziksel, sosyal veya duygusal yaşam kalitesini bozacak düzeyde etkilerde bulunan adet kaynaklı aşırı kan kaybı olarak tanımlanır.

Eğer aşağıdaki koşullar varsa aşırı adet kanaması vardır:

• bir bozuk paradan daha büyük boyutlu kan ve pıhtı parçaları atılması
• her saat pedinizi değiştirmenizi gerektirecek kadar çok kanama
• çoğu gece ped değiştirmek için kalkmak zorunda olmanız
• uyurken yatağa bir alez veya havlu sermenizin gerekmesi
• kıyafetlerinizden taşan kanama
• sekiz günden uzun süren kanamalar

Eğer aşırı adet kanamaları demir ve alyuvar düzeylerinizde azalmaya sebep olursa aşağıdakilere sahip olabilirsiniz:

• daha kolay yorulma
• güçsüz veya sersem hissetme
• nefes darlığı ve göğüs ağrılarına sahip olmak

Aşırı adet kanamaları genellikle ameliyat veya hormon terapileri ile kontrol altına alınabilir. Doktor veya jinekoloğunuz sizi bu konuda yönlendirecektir.

Aşırı adet kanamalarına dair endişeleriniz varsa şunları yapabilirsiniz:

• Doktorunuza ve özellikle de kadın sağlığı uzmanlarına danışın
• Onları adetinizdeki değişimler hakkında bilgilendirin
• Kullandığınız doğum kontrol yöntemleri ve ilaçlar hakkında bilgi verin

Muhtemelen doktorunuz aşağıdaki adımları uygulayacaktır:

• sağlık geçmişinize dair sorular sormak
• muayene gerçekleştirmek
• kan testi yapmak

Aşırı Adet Kanamasının Sebepleri Nelerdir?

Aşırı adet kanamasına sebep olan şeyleri teşhis etmek bazen zor olabilir. Ancak miyom ve polipler gibi bazı fiziksel rahatsızlıklar rahmi etkilerler ve bu nedenle aşırı adet kanamalarına sebep olabilirler.

Aşırı adet kanamalarının en yaygın sebepleri şöyle:

• miyom
• polipler
• endometriyal hiperplazi
• endometriyal kanseri
• adenomiyoz

Miyomlar

Miyomlar rahmin kas dokusunda ortaya çıkan anormal gelişimlerdir. Çok yaygındırlar ve kadınların %80’inde genelde ortaya çıkarlar. Genelde tümör olarak görülseler de büyük kısmı kanserli değildir.

Miyom büyük olursa, çok fazla olursa veya başka iç organlara baskı yaparsa genelde belirti yapar. Aşırı adet kanamalarına, pelvik baskıya veya hayatın akışını bozan ağrılara sebep olabileceği gibi kısırlık ve gebelik problemlerine de yol açabilir. Ancak miyom belirtileri genelde menopozdan sonra geçer.

Miyomlar rahmin iç veya dış kısmından çıkabilirler. Boyutları mikroskobikten greyfurt ve hatta daha büyük boyutlara kadar değişken olabilir. Çoğu miyom küçüktür ve genelde belirtiye yol açmaz.

Polipler

Rahim polipleri genellikle rahmin dokusunda ortaya çıkan kanserli olmayan gelişimlerdir. Rahim ağzında da ortaya çıkabilirler. Polipler ağır adet kanamalarına, adetler arasında kanamaya veya cinsel ilişkiden sonra kanamaya sebep olabilirler. Özellikle yaşlı kadınlarda polipler anormalliklere dönüşebilirler ve bu nedenle tehlikeli hale gelmeden alınmaları önerilir.

Kanser, Kötü Huylu Tümör ve Hiperplazi

Bazı kadınlarda rahmin iç yüzeyinin içerisinde aşırı kalın dokular oluşabilir. Buna endometriyal hiperplazi adı verilir ve aşırı kanamaya, düzensiz kanamaya veya kanlı vajinal akıntıya sebep olabilir Bazı durumlarda endometriyal kansere de dönüşebilir ve genelde menopoz sonrası görülse de genç kadınlarda da ortaya çıkabilir.

Aşağıdaki şartlara sahip olan kadınlarda endometriyal hiperplazi veya endometriyal kanser geliştirme riski daha fazladır:

• 45 yaşından büyük olmak
• 90 kilonun üzerinde olmak
• hiç çocuk sahibi olmamış olmak
• ailede rahim, yumurtalık ve bağırsak kanseri vakalarının olması
• polikistik over sendromuna sahip olmak
• kanser riskini arttıran bir gen taşımak

Adenomiyoz

Adenomiyoz ağrılı ve aşırı adet kanamalarının yaygın sebeplerinden birisidir ve endometriyoz ile miyomlar ile benzer belirtiler oluşturabilir. Endometriyal bezlerin rahim kasları dokusuna doğru gelişimi sonucunda olur. Bunun sonucunda rahim büyür ve incelendiğinde gergin görünebilir. Fakat tarama yöntemlerinde görülmesi zor olduğundan her zaman teşhis edilemeyebilir. Kadınlar bunun tanısını genellikler 30’larında alırlar.

Aşırı adet kanamalarının diğer yaygın olmayan sebepleri şöyle:

• az aktif tiroid bezi
• kan sulandırıcı ilaçlar almak
• bazı karaciğer ve böbrek problemleri
• kan pıhtılaşma bozuklukları
• hormonlu doğum kontrol yöntemleri kullanmak

Bazen aşırı adet kanamalarının sebebi bulunamaz. Hatta aşırı adet kanamalarına sahip kadınların neredeyse yarısında kanamanın görünür bir sebebi yoktur. Bu her yaşta olabilir ancak otuzlarının sonlarına doğru olan kadınlarda daha yaygındır ve bunun sebebi kadınlar yaşlandıkça ortaya çıkan hormonal değişimler olabilir.

Teşhis ve Tedavi

Eğer adetlerinize dair endişeleriniz varsa bir kadın hastalıkları uzmanına görünmeniz uygun olacaktır.

Doktor genellikle aşağıdakileri yapacaktır:

• sağlık geçmişinize dair sorular sormak
• kan testi yapmak
• vajina ve rahim ağzını özel bir cihaz kullanarak incelemek
• vajinal ultrason uygulamak

Ayrıca histeroskopi gibi daha ileri yöntemler de uygulanabilirler.

Histeroskopide uzun ince bir kamera ile rahmin içi incelenir. Bu cihaz ile rahim içerisindeki polipler, miyomlar ve endometriyal kalınlaşmalar görülebilirler. Ayrıca test için numune de alınabilir.

Bu işlem genellikle lokal veya genel anestezi altında uygulanır.

Tedavi

Aşırı adet kanamaları için çeşitli tedavi seçenekleri var ve bunlar arasında ilaçlar, ameliyat ve radyoloji bulunuyor. Doktor genellikle tıbbi geçmişinize ve sebebine göre bir seçenek sunacaktır.

Tedavi seçenekleriniz şunlara bağlı:

• yaşınız, sağlığınız ve tıbbi geçmişiniz
• çocuk yapmayı isteyip istemediğiniz
• diğer tedavilerin başarı düzeyleri

Üç temel tedavi türü var:

• İlaçlar ile kanama ve ağrılar azaltılabilirler. Genelde tablet ilaçlar alınır ancak rahim içerisinde yavaş yavaş ilaç bırakan cihazların kullanımı da mümkün.
• Ameliyat ile rahim dokusu, miyomlar gibi problem kaynağı dokular alınabilir veya yakılabilirler, bütün rahmin alınması da mümkün olabilir.
• Radyoloji ve ultrason tedavileri ile miyomlar yok edilerek aşırı kanama ve ağrıların azaltılması hedeflenilebilir.

İlaçlı Tedavi

İlaçlı tedavi genelde aşırı adet kanamalarında doktorların önerdiği ilk tedavi yöntemidir.

İlaç tedavisi:

• çok etkili olabilir
• genelde yan etkileri diğer seçeneklere göre daha hafif ve az sayıdadır
• çocuk yapma kabiliyetine engel olmaz ve erken menopoza yol açmaz
• pek çok kadın için uygundur

Aşırı adet kanamaları için kullanılan altı tür ilaç vardır.

Traneksamik asit, kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur ve bu da kanamayı azaltır. Adet döneminde aldığınız tabletler olarak sunulur.

Non-steroidal anti-inflamatuvar ilaçlar rahim dokusundaki prostaglandini azaltırlar çünkü prostaglandinin aşırı kanama ve ağrıları tetikleyebildiği görülüyor. Adet döneminde aldığınız haplar şeklinde de olabilir.

Hormonlu rahim içi araçlar genelde küçük, plastik cihazlardır ve bunlar rahim içerisinde durarak az miktarda sentetik progesteron salarlar. Her adet döngüsünde rahim dokusu kalın ve süngerimsi hale gelir ve böylece gebeliğe hazırlanır. Hamile kalmadığınızda bu doku dökülür ve kan ile atılır. Progesteron rahmin bu kalınlaşmasını azaltır.

Doğum kontrol hapları östrojen ve progesteron gibi doğal hormonları taklit ederler. Bunlar rahim dokusunu dengeleyerek çok kalınlaşmasına engel olurlar. Hap devamlı alınırsa hiç kanama yaşamayabilirsiniz veya her ay adet görebilirsiniz. Genelde tablet olarak da alınır fakat ilacı yavaşça salan vajinal halkalar olarak da uygulanabilirler. Bu halka genellikle üç hafta sonra çıkarılır ve kanama sağlanır, ardından yenisi takılır.

Sadece progesteron içeren haplar da rahim dokusunu dengelemeye yardımcı olurlar. Eğer adet döngüsünde progesteron alırsanız, rahim dokusu asla kalınlaşmaz ve bu nedenle adet döneminde atılacak pek bir şey olmaz.

Ameliyat ile Tedavi

Eğer aşırı adet kanamaları için ilaçlı tedavileri denediyseniz ancak iyileşme olmadıysa, bir sonraki seçeneğiniz ameliyat olabilir.

Şu şartlara sahipseniz ameliyat düşünebilirsiniz:

• ilaç denediyseniz ama yardımcı olmadıysa
• başka sağlık sorunlarından dolayı ilaç alamadıysanız
• miyomlarınız varsa
• endometriyoz gibi kanama ve ağrılara sebep olan başka rahatsızlıklarınız varsa

Ameliyatta sebebi azaltarak ve çıkartarak veya rahmi alarak tamamen ortadan kaldırarak problemin çözümü hedeflenir.

Aşırı adet kanamaları için uygulanan üç temel operasyon vardır.

Endometrial ablasyonda ısı veya mikrodalga kullanılarak rahim dokusu çıkarılır veya yakılır. Histeroskop adı verilen uzun ince bir alet rahme vajinadan sokulur ve böylece doktorun rahim içini görmesi sağlanır. Lokal veya genel anestezi altında uygulanabilir.

Miyomektomi ile rahimdeki miyomlar alınırlar. Bazen karnınızdan kesik atılması gerekebilir veya laparoskopik olarak uygulanabilir. Bazen hiç kesik olmadan histeroskop ile de uygulanabilir. Bu genel anestezi ile uygulanır.

Histerektomide tüm rahim alınır ve bazen rahim ağzı, yumurtalıklar ve fallop tüpleri de alınır. Bu bir kesik ile olabilir, bir kaç küçük kesikle de olabilir veya kesiksiz şekilde de vajinal yoldan uygulanabilir.

En doğru tedavi seçeneği için doktorunuzla iletişimde olmaktan çekinmeyin.