Kedilerde Şeker Hastalığı: Belirtileri ve Tedavisi
Şeker hastalığı, tedavi edilmediğinde kedinizin yaşam kalitesini ve uzun ömürlülüğünü tehdit edebilen kronik bir hastalıktır. Bu yazıda, kedilerde şeker hastalığı için risk faktörlerini, belirtileri, tedavi seçeneklerini ve ne zaman veterinerinizden yardım almanız gerektiğini tartışacağız…
Kedilerde şeker hastalığı ne anlama geliyor?
Şeker hastalığı, kan şekeri seviyelerini etkiler. Genellikle, orta yaşlı ve yaşlı kedilerde, özellikle de fazla kilolu kedilerde görülür.
Sağlıklı bir kedide, yiyecek sindirilir ve kan dolaşımına emilir. Bir şeker formu olan glikoz, bu sindirimin sonucudur ve vücuda enerji sağlar. Yemekten sonra glikoz seviyesi yükselmeye başladığında, pankreas insülin salgılar ve glikozun bir enerji kaynağı olarak ihtiyaç duyulan vücut hücrelerine girmesine izin verir.
Şeker hastalığı olan bir kedide, pankreas yeterli insülin üretmez veya vücut buna gerektiği gibi yanıt vermeyebilir. Glikoz, kan dolaşımına emildiğinde vücut hücrelerine ulaşamaz. Bu durum, vücutta dolaşan yüksek seviyelerde glikoz ile sonuçlanır.
Glikoz kullanılamadığı için enerji sağlamak için yağ veya kas proteini gibi diğer maddeler kullanılır. Tedavi edilmediğinde, ek sorunlar yaratacak ve kedinizi hasta edecektir.
Köpeklerin aksine, diyabetten etkilenen kediler, normalde pankreastaki anormalliklerin neden olduğu tip-2 diyabet formundan muzdarip olacaktır. Bu, insanlarda görülen şeker hastalığının Tip-2 formu ile çok benzerdir.
Köpeklerde yaygın olan, ancak kedilerde nadir görülen tip-1 diyabet, pankreasta insülin işleyen hücreleri yok eden bir oto-bağışıklık tepkisinden kaynaklanır. Kedilerde şeker hastalığı, bazen ikincil bir hastalık olabilir veya bazı ilaçlara yanıt olarak gelişebilir.
Kedim diyabet mi? Kedilerde diyabet belirtileri
Şeker hastası bir kedinin vücudu, glikoz yerine yağ ve proteini parçaladığı için, düzenli olarak beslenen ve iştahı azalmayan bir kedi bile kilo verecektir. Kedilerde şeker hastalığı, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunları ve belirtilere neden olabilir:
- İdrara çıkmada artış
Glikozun kendisiyle birlikte idrara su çekmesinden kaynaklanır
- Aşırı susama
Vücudun, aşırı sıvı kaybına ayak uydurmaya çalışmasından kaynaklanır
- Artan iştah
Bunun nedeni, kedinizin vücudunun açlıktan olduğunu düşünmesidir
- Kilo kaybı
Şeker, yeterli insülin olmadığında vücut tarafından kullanılamaz. Bu nedenle, idrarla birlikte atılır. Bu da, kedinizin yeteri kadar kalori alamadığı ve vücudunun yağ rezervlerinin parçalanmaya başladığı anlamına gelir.
Ayrıca, aşağıdaki belirtilerde kedinizde şeker hastalığına işaret ediyor olabilir:
- Karaciğerde büyüme
- Mesane enfeksiyonları
- Kusma veya ishal
- Karaciğer hastalığı
- Bakteriyel enfeksiyonlar
- Uyuşukluk ve halsizlik
- Sağlıksız cilt ve tüy
- Fiziksel aktivitede düşüş
- Sinir hasarı nedeniyle, arka ayaklarının üzerinde düz yürümek
Kedilerde açlık kan şekeri kaç olmalı?
Kedilerde diyabetin dört temel belirtisi, diğer kedi hastalıklarında da mevcuttur. Bu nedenle, bazı semptomlar tek başına teşhis koymak için yeterlidir. En önemli bulgu, kan şekeri seviyesi ve idrar tahlilidir.
Kedilerde normal kan şekeri seviyesi; 80-120 mg/dL’dir. Diyabet kedilerde bu seviye, genellikle 400 ve hatta 600 mg/dL’nin üzerindedir. Şeker hastalığı olan kedilerin idrarında da glikoz bulunur. Şeker hastalığı belirtilerinden en az ikisine sahip bir kedide, bu iki bulgunun birleşimi, şeker hastalığı teşhisi koymak için yeterli kanıt sağlar.
Bununla birlikte, kedilerin kan şekeri seviyeleri heyecandan etkilenebilir. Özellikle heyecanlı bir kedide, arabaya binmek veya veterinere gitmek strese ve kan şekeri seviyelerinin yükselmesine neden olabilir. Bu, şeker hastalığı için teşhis sürecini karıştırabilir. Bundan şüphelenildiğinde, fruktozamin testi kullanılabilir. Bu test, son 14 gün için ortalama bir kan şekeri ölçümü verir. Sonuçlar, diyabeti olan bir kedide açıkça yükselecektir.
Kedilerde diyabet nasıl tedavi edilir?
Bir kediyi sağlıklı tutmanın en iyi yolu, tutarlı olmak ve mümkün olduğunca çok şeyi aynı tutmaktır. Günden güne ne kadar çok şey değişirse, kedinizin sorunlar yaşama olasılığı o kadar fazladır. Kedilerde şeker hastalığı hakkında ne kadar çok şey bilirseniz, durumu yönetme konusunda o kadar iyi olursunuz.
Tedavi, kedinizin pankreasının üretemediği insülinin yerine enjeksiyon yoluyla insülin verilmesini içerebilir. Enjeksiyonlar küçük bir iğne ile yapılır. Bu nedenle, çoğu kedi için rahatsızlık verici değildir. Enjeksiyon, hayati organlara zarar verme şansı olmayan bölgelerde derinin hemen altına yapılır.
Çoğu kedi için insülin iğnesi; günde 2 kez, tutarlı bir şekilde yapmanız için mümkünse 12 saat aralıklarla yapılmalıdır.
Birkaç çeşit insülin mevcuttur. Bunlar genel olarak; sabah erken saatlerde insülin iğnesi yapıldıktan sonra, gün boyunca 1-2 saatte bir kan şekerinin takip edilmesini içerir. Burada amaç, kan şekerinin en düşük seviyeye ulaşmasının ne kadar sürdüğünü belirlemektir.
Enfeksiyon kontrolü de önemli bir adımdır. Kedinizin kanında ve idrarında yüksek seviyelerde glikoz bulunması, çeşitli vücut dokularında enfeksiyon için ideal ortamlar yaratır. Enfeksiyon, insülinin sürekli çalışmasını engeller ve uzun süreli kontrolü çok zorlaştırır. Ağız, özellikle dişlerde tartar olduğunda ideal bir enfeksiyon kaynağıdır. Bu kediniz için bir sorunsa, iyi bir şekilde yönetilmesi için dişlerinin temizlenmesi gerekebilir.
Enfeksiyonların mevcut olup olmadığını belirlemek için tedaviye başlamadan önce testler yapılacaktır. Bununla birlikte, her olası enfeksiyon türünü tespit etmek için testler mevcut değildir. Bu nedenle, tespit edilmemiş herhangi bir enfeksiyonu ortadan kaldırmak için kedinize 1-2 hafta antibiyotik verilebilir.
Şeker hastası kediler nasıl beslenmeli?
Şeker hastası bir kedi için en doğru beslenme tarzı, şeker oranı düşük ve lif oranı yüksek olan bir diyettir. Yarı nemli mamalar, genellikle şeker yönünden zengindir ve bunlardan kaçınılmalıdır.
Yüksek lifli mamalar, belirli tıbbi durumlar için özel olarak formüle edilmiştir. Bu mamalar, yiyeceklerin mide ve bağırsaklardan hareketini yavaşlatır. Şeker miktarı nispeten düşüktür ve çok daha uzun bir süre boyunca emilir. Bu, yemek yedikten sonra kedinizde kan şekeri dalgalanmasının çok daha az olacağı anlamına gelir.
Kediniz, yüksek lifli mamaları yemeyi tercih etmezse, normal kedi mamasına lif ekleyebilirsiniz. Bunlar, konserve mamalara karıştırılabilen toz veya çiğnenebilir tablet olarak mevcuttur.
İnsülinin yanı sıra, beslenme ve kilo kontrolü da kedilerde diyabet yönetimi için son derece önemlidir. Fazla kilolu bir kedinin kilo vermesi gerekecektir. Bazı durumlarda bu, diyabetin şiddetini azaltabilir ve nadiren de tamamen ortadan kaldırabilir. Egzersiz de kilo vermenin önemli bir parçasıdır.
Kedim diyabet geliştirme riski altında mı?
Bazı kediler, şeker hastalığı geliştirmede diğerlerinden daha fazla risk altındadır. Fazla kilolu kedilerde diyabet gelişme riski 4 kat daha yüksektir. Yedi yaşından büyük olan kediler ve erkek kediler de daha yüksek risk altındadır. Ayrıca, şeker hastası kedilerin pankreas iltihabı veya idrar yolu enfeksiyonları gibi başka hastalıklara yakalanması daha olasıdır.
Kedilerde şeker hastalığı tedavi edilmezse
Şeker hastalığı olan kedilere, veteriner hekim tarafından yönlendirildiği şekilde düzenli insülin enjeksiyonları yapılırsa ve zayıflaması için egzersizle birlikte önerilen diyete bağlı kalınırsa, genellikle uzun ve mutlu bir yaşam süreceklerdir. Bu nedenle, şeker hastalığının klinik bulguları ile karşılaşıldığında, mutlaka veteriner hekim bilgilendirilmeli ve teşhis edilmesi durumunda, en doğru şekilde yönetilmesi için tedaviye başlanmalıdır.
Kaynaklar
Worried about your cat’s diabetes symptoms? Find out more in our expert guide. https://www.cats.org.uk/help-and-advice/health/diabetes
Treating Diabetes in Cats https://www.lakecross.com/site/blog-huntersville-vet/2020/04/09/treating-diabetes-cats
Diabetes in cats https://www.bluecross.org.uk/pet-advice/diabetes-in-cats