Geniz akıntısı belirtileri, sebepleri ve tedavisi
Geniz akıntısı, burnun ve boğazın arka kısmında hissedilen ve burada bulunan bezlerden kaynaklanan fazla sıvıdır. Geniz akıntısı olan insanlar boğazlarını normalden daha sık temizleme ihtiyacı hissederler.
Bu fazla sıvı başka belirtilere de sebep olabilir.
Geniz akıntısı için çok sayıda ev çözümü var ama bazen doktoru ziyaret etmek gerekebiliyor.
Geniz Akıntısı Nedir?
Burun, boğaz ve sinüsler devamlı olarak mukus üretirler. Mukus yoğun ve kaygan bir sıvıdır ve gün içerisinde nefes yollarının kurumasına engel olur.
İnsanların soludukları hava mikrop, polen ve diğer çevresel kirleticiler ile doludur. Hava bedene girdiğinde bu parçacıklar sorun yaratabilirler çünkü filtrelenmemişlerdir. Mukusun görevi bu yabancı nesneleri yakalamak ve ortadan kaldırmaktır.
Mukus genelde fark edilmeden geçer gider. Gün içerisinde tükürük ile zararsız şekilde karışır ve ya yutulur, ya da burundan akar. Ancak beden çok fazla mukus üretirse, çok daha fark edilebilir hale gelir.
Bu olduğunda kişide geniz akıntısı hissiyatı ortaya çıkar.
Geniz Akıntısının Sebepleri
Pek çok rahatsızlık geniz akıntısına sebep olabilir. Alerjiler en yaygın sebepleri arasındalar. Eğer alerji testi olursanız, alerjinizi tetikleyen şeylerden daha iyi kaçınabilir veya maruz kalmadan önce alerji ilacınızı alabilirsiniz.
Bir başka yaygın sebep ise septum deviasyonudur. Yani burun delikleriniz arasındaki ince kıkırdak dokunun yeri kaymıştır veya bir yana doğru eğimlidir. Bu da bir burun deliğini daha küçük hale getirir ve mukusun doğru şekilde akmasına engel olarak geniz akıntısına sebep olur.
Geniz akıntısının diğer sebepleri şöyle:
- soğuk havalar
- soğuk algınlığı veya grip ile sonuçlanan viral enfeksiyonlar
- sinüs enfeksiyonları
- gebelik
- havadaki değişimler
- kuru hava
- baharatlı gıdalar
- bazı ilaçlar
Bazı vakalarda geniz akıntısının sebebi fazla mukus üretilmesi değil, boğazın ondan kurtulamamasıdır. Yutkunma problemleri veya reflü boğazda sıvı birikimine sebep olur ve bu da geniz akıntısı gibi hissettirebilir.
Geniz Akıntısının Belirtileri
Geniz akıntısı devamlı olarak boğazınızı temizlemek istiyormuşsunuz gibi hissettirir.
Aynı zamanda öksürüğü tetikleyebilir ve bu durum gece daha kötü hale gelebilir. Hatta geçmeyen öksürüğün en yaygın sebeplerinden bir tanesi geniz akıntısıdır.
Çok fazla mukus hasta hissetmenize sebep olabilir veya boğaz şişmesine de yol açabilir.
Eğer mukus boğazınızı orta kulağa bağlayan östaki borunuzu tıkarsa, ağrılı kulak enfeksiyonu oluşabilir.
Ayrıca tıkanma sonucunda sinüs enfeksiyonu yaşamak da mümkün.
Reçetesiz Çözümler
Geniz akıntısının bazı çareleri şu şekilde:
Mukusu Kurutmak
Reçetesiz burun açıcı ilaçlar mukusu kurutmaya yardımcı olabilirler. Bunlar pek çok insanda işe yararlar ancak herkes için doğru seçim olmayabilirler.
Bu ilaçlar mukusu kuruturlar ve bazı insanlar bu nedenle burunlarının fazla kuruduğunu hissedebilirler. Bazılarında ise baş dönmesi yapabilir ve bu nedenle kaçınmak isteyebilirler.
Bazı yeni ilaçlara yatıştırıcı etkisi olmayan antihistaminler adı veriliyor ve bunların bitkinlik yapma ihtimalleri daha düşük. Bu özellikle geniz akıntısı varken iş yapması veya araç sürmesi gerekenler için faydalıdır.
Bu ilaçların her birinin çeşitli yan etkileri olabilir ve diğer ilaçlar ile etkileşime girebilirler. Bu nedenle denemeden önce doktorunuz ve eczacınızla konuşmanız daha uygun olur.
Mukus İnceltme
Başka bir çözüm ise mukusu inceltmektir. Reçetesiz bazı ilaçlar bunu yapabiliyorlar ancak kimyasal olmayan seçenekler de var.
Havadaki nemi arttırmak geniz akıntısının daha seyrek hale gelmesini sağlayabilir ve böylece kolayca akar. Hava nemlendirici kullanmak geniz akıntısına özellikle de tıkanma sinüslerden kaynaklıysa çare olabilir.
Burun Spreyi Kullanmak
Salin burun spreyleri ile tuzlu su kullanarak mukus birikimi boşaltılabilir. Bunlar tıkanan yolları açabilir veya genel olarak mukus miktarını azaltabilirler.
Ev Çözümleri
Başı Yukarıda Tutmak
Eğer mukus birikimi gece daha fazla oluyorsa, başı bedene göre biraz yukarıda tutarak uyumak uyumaya yardımcı olabilir.
Başın ve omuzların altına bir kaç yastık atmak akıntıyı hızlandırır ve boğaz ile hava yollarında biriken mukusu azaltır.
Sıvı Almak
Beden geniz akıntısı nedeniyle su kaybeder. Bol su içmek mukusu inceltmeyi sağlar ve böylece akışı devam eder. Ayrıca susuzluk önlenir.
Ilık çaylar ve et suları da belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilirler ve buhar solumak ise sinüsleri rahatlatabilir.
Tavuk Suyu Çare Olur mu?
İnsanlar yüzyıllar boyunca geniz akıntısı için pek çok tedavi denediler. Muhtemelen en çok bilinen ve sevileni ise sıcak tavuk çorbasıdır.
Sizi iyileştirmez ama sıcak sıvılar bir süreliğine rahatlık sağlayabilirler. İşe yararlar çünkü sıcak sıvılardaki buhar tıkalı burun ve boğazınızı açar. Ayrıca mukusu inceltir. Bir sıvı olduğu için sıcak çorba susuzluğa engel olur ve daha iyi hissetmenize yardımcı olur.
Sıcak, buharlı bir banyo da bu nedenle yardımcı olur.
Ne Zaman Doktora Görünmeli?
Eğer ev çözümlerine rağmen belirtileriniz 10 gün veya daha uzun süredir devam ediyorlarsa doktorunuzdan randevu alın.
Doktora gitme zamanınızın geldiğini gösteren bazı belirtiler var. Bunlar şöyle:
- güçlü kokulu mukus
- ateş
- hırıltılı nefes
Bu belirtiler bakteri enfeksiyonu işareti olabilirler ve antibiyotik gerekli olabilir. Sarı veya yeşil mukusun enfeksiyon işareti olduğuna dair bazı yanlış anlaşılmalar var. Renk değişimi bağışıklık tepkisinin bir öğesidir çünkü enfeksiyon ile savaşan nötrofiller bölgeye hücum ediyorlardır. Bu hücrelerde yeşil renkli bir enzim bulunur ve bu da mukusu bu renge dönüştürür.
Septum deviasyonu vakalarında düzeltici ameliyatlar geniz akıntısının kalıcı olarak tedavi etmenin tek yolu olabilirler.
Eğer reflünüz olduğunu düşünüyorsanız veya yutkunma problemleriniz varsa, doktorunuz gerekli testleri uygulayabilir ve diğer sağlık problemleri için ilaçlar yazabilir.