Doğum planı nasıl yapılır ve neden önemlidir?
Bebeğinizin doğduğu gün hayattaki en önemli günlerinizden bir tanesi olacaktır. Bu nedenle böyle özel bir gün için önceden plan yapmanız büyük bir önem taşımaktadır. Doğumun nerede ve nasıl bir ortamda gerçekleşeceği gibi detayların önceden belirlenmesi, doğumun gerçekleşeceği gün kendinizi rahat hissetmeniz açısından gereklidir.
Doğuma girmeden önce karar vermeniz gereken en önemli şeylerden biri doğum esnasında size eşlik edecek kişi olmalıdır. Doğuma sizinle birlikte girecek olan kişi eşiniz olabileceği gibi kendinizi yanında rahat hissedebileceğiniz, doğum sırasında rahatlamanızı sağlayacak bir arkadaşınız da olabilir. Doğuma birden çok kişi girebileceği gibi doğumun uzun sürmesi durumunda doğuma eşlik edecek kişiler dönüşümlü olarak yanınızda bulunabilirler. Bu nedenle doğum sırasında hastaneye sizinle birlikte gelecek olan birden fazla kişinin bulunması faydalı olacaktır.
Doğumda size eşlik edecek olan kişi size aşağıdaki konularda yardımcı olabilir:
- Sırt masajı yapmak
- Sizi aktif tutmak
- Yiyecek ya da içecek temin etmek
- Sizi cesaretlendirmek
Doğumdan önce süreç ile ilgili olarak mümkün olduğunca bilgi edinmeye çalışmalısınız. Pek çok kadın doğumda çekecekleri olan acıdan dolayı anksiyete, tansiyon gibi sorunlarla karşılaşabilmekte ve bunun sonucu olarak da doğum daha acı verici ve yorucu bir şekilde geçebilmektedir. Bebeğinizi doğururken neden acı çektiğinizi, sonuç olarak bebeğinizi kucağınıza alacağınızı düşünürseniz süreci daha acısız atlatmanız mümkün olacaktır.
Rahminiz, rahim ağzının açılmasını sağlamak için büyük bir uğraş gösteren pek çok kas dokusunun üst üste gelmesiyle meydana gelmiştir. Doğum kasılmalarınız başladıktan itibaren doğumun gerçekleşmesi saatler sürebilir. Hamileliğiniz son birkaç haftasında hissedeceğiniz adet ağrısına benzer ağrılar ve kasılmalar rahim ağzının gevşemesine yardımcı olmak için meydana gelmektedir. Doğumun gerçekleşeceği sırada bu kasılmalar daha güçlü bir hale gelir ve daha uzun sürmeye başlar. Bu kasılmalar rahim ağzının genişlemesine ve bebeğin doğuma uygun pozisyona gelmesine yardımcı olur.
Doğum planı nedir?
Doğum planı, bebeğinizin doğacağı gün gerçekleşmesini istediğiniz şeylerin planıdır. Örneğin, doğum anında yanınızda kimin bulunmasını istediğiniz, doğum esnasında ağrı kesiciler kullanmayı isteyip istemediğiniz ve doğum yapacağınız ortamın nasıl aydınlatılacağı gibi bilgiler doğumun daha rahat gerçekleşmesini sağlayacaktır.
Doğumdan bir süre önce doğum planı hazırlamak isteyebilirsiniz. Doktorunuza da danışarak hazırladığınız bir doğum planı doğum sancıları çekerken düşünmek zorunda kalmanızın önüne geçecektir. İnternette pek çok doğum planı bulabilir ve bunları kendinize uygulayabilirsiniz. Bunun yanında doğum planı hazırlamış olsanız bile bazen işlerin plana uygun olamayabileceğini de göze almalı ve doğum anında paniklemekten kaçınmalısınız.
Bazen doğum planı yapmış olsanız bile erken doğum gerçekleşmesi durumunda plana sadık hareket etmeniz mümkün olmayabilir. Bu nedenle erken doğum belirtileri gözlemlediyseniz sakin olmalı ve böylece endorfin gibi doğal ağrı kesici görevi gören ya da oksitosin gibi doğum sancılarını harekete geçiren hormonların salgılanmasına yardımcı olmalısınız. Doğum esnasında odanın sessiz olması, odada doğumda size eşlik etmesine karar verdiklerinizin dışında kimsenin olmaması kendinizi güvende hissetmenize ve doğumun sağlıklı bir şekilde başlamasına yardımcı olacaktır. Ayrıca stresli hissediyorsanız sizi yatıştıracak müzikler dinlemeyi deneyebilirsiniz.
Doğum esnasında kendinizi rahat hissetmeniz sadece kaslarınızın gevşemesini değil aynı zamanda zihninizin rahat olmasını ve doğumu vücudunuzun başa çıkabileceği doğal bir süreç olarak görerek kendinize güvenmenize de yardımcı olur. Doğum sancıları daha acı verici olmaya başladığında sadece gözlerinizi kapatın ve bu sayede dinlenin ve enerjinizi saklayın.
Doğuma girmiş olsanız bile bebeğinizin doğacağı anı kesin olarak bilemezsiniz. Bazen birkaç saat sürebilirken bazense daha uzun sürebilmektedir. Bu nedenle mümkün olduğunca kendinizi rahat hissetmeniz ve sancılarınıza odaklanmaktan kaçınmalısınız.
Doğuma gireceğiniz zaman şunlara dikkat etmeniz önemli olmaktadır:
- Sakin olun.
- Kendinizi rahat hissedeceğiniz pozisyona gelmeye çalışın.
- Doğum sancılarından başka şeyler düşünmeye çalışın (Müzik dinlemek gibi).
- Az ışıklandırılmış bir oda tercih edin.
- Normal yemenize ve içmenize devam edin.
- Doğum sancıları arasında gözlerinizi kapatmayı deneyin.
Doğumun başlayıp başlamadığından emin değilseniz doktorunuzu arayıp önerilerini dinleyebilirsiniz. Ayrıca henüz hastaneye gitmediyseniz ancak aşağıdaki durumlardan birini deneyimliyorsanız vakit kaybeden bir an önce hastaneye gitmelisiniz:
- Bebeğinizin her zamanki gibi hareket ettiğini hissetmiyorsanız
- Kan kaybı yaşıyorsanız
- Suyunuzun geldiğini düşünüyorsanız
- Her beş dakikada bir düzenli, güçlü ve acı verici sancılar varsa ve bir dakikadan uzun sürüyorsa
- Süreç hakkında endişeliyseniz
Doğum planına neler dahil edilmelidir?
Doğuma dair detayları belirlemek her ne kadar hoşunuza gitse de bu planı mümkün olduğunca kısa ve basit tutmalısınız.
Doğum planınızda şunlar yer alabilir:
Temel bilgiler: Adınız ve soyadınız, doktorunuzun adı ve soyadı ile iletişim bilgileri, doğumun nerede gerçekleşeceği ve doğuma sizinle birlikte kimin geleceği gibi bilgiler yer almalıdır.
Ortam: Doğum yapacağınız ortamda kendinizi rahat hissetmeniz gerekmektedir. Bu nedenle kendinizi en rahat nasıl bir ortamda hissettiğinizi düşünmelisiniz. Buna göre de doğum yapacağınız ortamın nasıl olması gerektiğine dair bir plan oluşturmalısınız.
Ağrı kesiciler: Doğum esnasında acı ve ağrı yönetimi çok önemlidir. Doğum esnasında epidural kullanmak istemeyebilirsiniz, ancak doğum esnasında bu fikriniz değişebilir. Bazense önceden epidural istediğinize karar vermiş olsanız dahi doğum sırasında bu tercihiniz değişebilir. Bu konuda doktorunuzla konuşarak hangi seçeneğin daha iyi olacağına dair karar verebilirsiniz.
Doğum: Bebeğinizin doğumu için farklı seçenekleriniz bulunmaktadır. Öncelikle normal doğum yapmak istiyorsanız doğumdan sonra bebeğinizi hemen kucağınıza almak ya da göbek kordonunu kimin keseceğine karar vermek gibi konuları önceden planlayabilirsiniz. Sezaryenin gerektiği durumlarda ise bu operasyonda yanınızda kimin olacağı gibi konular önemlidir.
Bebeği emzirme ve hastanede kalma: Bebeğiniz doğduktan sonra en önemli konu beslenmesi ve bakımı olmaktadır. Örneğin, doğumdan hemen sonra bebeğinizi emzirip emzirmeyeceğiniz önemlidir. Doğum sonrası kendinizi hemen hazır hissetmiyorsanız biberonla beslemeyi isteyebilirsiniz.
Hastanede kaldığınız süre boyunca bebeğinizin hep yanınızda mı kalmasını yoksa arada bebek bakım odasına götürülmesi gibi tercihleri de planınıza ekleyebilirsiniz.
Doğum planının kopyası kime verilmelidir?
Doğum planınızı hazırladığınızda bir kopyasını sağlık kayıtlarınızla bir arada tutulmak üzere doktorunuza vermelisiniz. Doğum esnasında yanınızda duracak kişiye de bu planın bir kopyasını vermelisiniz. Hatta yanınızda planın birkaç kopyasının daha bulunması doğuma girdiğiniz zaman gerekli kişilere vermeniz açısından önemlidir. Başka bir doktorun yardımcı olması gerektiği gibi konularda yanınızda doğum planınızın olması işe yarayacaktır.