Hidroterapinin 6 faydası
North American Journal of Medicinal Sciences’ta yayınlanan 2014 tarihli bir raporda, çeşitli tedaviler için suyun kullanımının (hidroterapi) insanoğlu kadar eski olduğu söyleniyor. Hidroterapinin tıbbi bir uygulama olarak tarihi antik Yunan medeniyetine kadar gidiyor ve bu dönemde sıcak su spaları ağrılar ve egzersizler için kullanılmışlar.
Su terapisinin Hindistan, Mısır ve Çin kültürlerinde de naturopatik bir tedavi uygulaması olarak kullanıldığını gösteren kanıtlar var. Su aerobiği, esneme, masaj gibi tedaviler kronik ağrıların, anksiyetenin, sertliğin, kabızlığın, hamilelik ağrılarının ve başka rahatsızlıkların tedavisi için kullanılmışlar.
Hidroterapi veya diğer adıyla fiziksel ve psikolojik rahatsızlıkların su kullanılarak tedavi edilmesinin farklı adları da var. Su terapisi, aquaterapi, havuz terapisi ve balneoterapi gibi isimlerle adlandırılabiliyor. Geçmişte hidropati olarak da adlandırılmış.
Hidroterapinin nasıl çalıştığına dair çalışmalar yokken bile, insanlar suyun rehabilitasyona yardımcı olan belli özelliklerini biliyorlardı. Hidroterapi çeşitli sağlık problemlerine sahip olanlar için öneriliyor çünkü su bedenin hassas ve sıkıntılı kısımlarına ağırlık bindirmeden kaslara hafif bir direnç gösteriyor.
Hidroterapi Nedir?
Hidroterapinin tanımı şöyle: “Suyun herhangi bir formunda (su, buz, buhar) dahilen veya haricen, çeşitli sıcaklık, basınç, süre ve konum şartları altında sağlığın iyileştirilmesi ve çeşitli hastalıkların tedavisi için kullanılması.”
Hidroterapiyi tanımlamanın bir diğer yolu ise şöyle: Çeşitli belirtilerin yönetimi için doğal bir çözüm olmak üzere suyun kullanıldığı (genelde havuzda ama her zaman değil) alternatif bir tıp uygulaması.
Hidroterapi neyin tedavisinde kullanılıyor? Su terapisi binlerce yıldır kullanılıyor ve fizik terapi olarak da değerlendiriliyor.
Günümüzde terapötik uygulamaları arasında rehabilitasyon, spor-fitness iyileştirmeleri, rahatlama ve yaralanmanın önlenmesi bulunuyor. Hidroterapi en yaygın şekilde aşağıdaki belirti ve rahatsızlıkların tedavisinde kullanılıyor:
• Eklem ağrıları, sertliği, burkulması ve ağırlık gerektiren egzersizlere toleransı olmayan herhangi bir rahatsızlık (bel ağrısı, tendonit gibi)
• Artrit belirtileri ve osteoartrit ağrıları
• Felç
• Nöromusküler bozukluklar
• Kas-iskelet bozuklukları
• Kardiyovasküler hastalıklar ve risk faktörleri (yüksek tansiyon gibi)
• Akciğer hastalıkları
• Otizm spektrum bozuklukları, engeller ve çocuklarda motor gecikmeler
• Astım
• Denge problemleri
• Tekrar eden yaralanmalar ve egzersizleri zorlu-konforsuz hale getiren hareket kısıtlamaları
• Hamilelik ile ilgili ağrı ve sızılar
• Yorgunluk
• Obezite
• Baş ağrıları
• Diğerleri
Hidroterapinin Türleri
Hidterapi seansı nasıl olur? Hidroterapi uygulamasının tipine göre değişir çünkü çok fazla farklı yaklaşım kullanılıyor. Örneğin hidroterapi tedavilerinde çeşitli ekipmanlar kullanılabilir: havuz, batırma tankları, yüzdürme podları, epsom tuzu, ayak banyoları, buhar soluma, mineral banyosu, soğuk ve sıcak kompres ile dalgalı havuzlar.
Hidroterapi seansları genelde fizyoterapistler, spor fizyologları, fitness koçları ve bazen okul kadrosu tarafından yönetilirler. Belli rahatsızlıkların belirtilerinin yönetimi için ayarlanmış özel ve özelleştirilmiş hidroterapi tedavileri, eğitimli fizik terapistler tarafından uygulanırlar.
Ayrıca spor salonları gibi işlev gösteren halka açık grup su sınıflarına katılmak da mümkün. Ek olarak, çeşitli spa ve tıp merkezlerini ziyaret ederek diğer hidroterapi uygulamalarına da erişebilirsiniz.
Hidroterapinin bazı en yaygın türleri şöyle:
• Aquatik fizyoterapi, özel hareketler ve dikkatli yüzme ile engel ile yaralanmaları olan insanlara yardımcı olur.
• Su egzersiz sınıfları, su aerobiği veya su zumbası.
• Derin su koşusu, fitliği ve gücü arttırır.
• Su masajı, göğüs derinliğindeki suyun içinde yatarken terapist esneme, masaj, hareketler uygular.
• Isı kontrollü hidroterapi.
• Kolon hidroterapisi, bağırsak yollarından dışkı ve atıkları çıkarılmaları için suyun kullanımı.
Hidroterapinin 6 Faydası
Ağrı ve Şişkinlikleri Azaltır
Suyun ağrı ve yaralanmalar ile uğraşan insanlarda bile hareketleri daha kolay hale getiren özel nitelikleri vardır. Örneğin suyun içerisinde yer çekiminin etkileri azalır ve kaldırma kuvveti ile daha kolay yüzersiniz. Bunun anlamı hidroterapinin ağrıyan eklemlerden, zayıf kaslardan baskıyı alabilmesi. Suyun özellikleri aynı zamanda eklemlerdeki ağırlığın da azaltılmasını sağlar ve bu sırada kas aktiviteleri ile kan akışı hızlanır.
Suyun içinde egzersiz yaparken artan dolaşım, ödemleri azaltmaya ve sağlığı iyileştirmeye yardımcı olur. Havuzda yapılan çoğu hidroterapi seansında su sıcaklığı 31 ve 35 arasında değişir ve bu da normal yüzme havuzunun sıcaklığından fazladır ve kasların daha kolay rahatlamalarını sağlar. Ancak tam tersi de doğru, bazen soğuk suyun bilerek kullanımı doğal ağrı kesici etkiler elde edilmesini sağlar.
Soğuk hidroterapi uygulaması ağrı ve şişkinlikleri çeşitli yollar ile azaltır. Örneğin soğuk sıcaklıkların inflamasyonlar, yerel ödemler, sinir iletim hızı ve kas spazmları üzerinde pozitif etkileri vardır.
Hareket ve Gücü Arttırır
Hidroterapi fiziksel sınırlamaları olan insanların fiziksel fonksiyonlarını ve kaliteleri ile yaşamlarını iyileştirir. Havuzda yapılan spor, daha az ağırlık taşıması gereken ama suyun sebep olduğu fazladan direnci isteyen ortopedik problemli insanlar için idealdir.
Diğer tip sporları yaparken ağrı yaşayan birisi bile havuz içerisindeki hareketlerde çok daha iyi hissedecektir. Diğer spor sınıfları ile karşılaştırıldığı zaman, su aerobiği yavaş, kontrollü hareketler ve vücuttaki gerilimli noktaların rahatlamasına odaklıdır. Çünkü suda hareket etmek dirençten dolayı biraz güç gerektirir ve yaralanmalara uğramadan kas gücü elde etmek mümkün.
Ortopedik problemlerin olması veya artrit gibi rahatsızlıkların bulunması ile yaralanmalar halinde hidroterapi genelde fizik terapist ile uygulanır. Terapist hastayı problemli bölgelerdeki baskının alınabilmesi için yönlendirir ve bu sırada kaslar güçlendirilir, eklemlerin hareket aralığı artar. 2017 yılındaki bir çalışmada dizlerinde osteoartrit sahibi yetişkinlerin, haftada iki defa sıcak havuzda altı hafta boyunca hidroterapiye katılmaları halinde ağrı ve işlevlerinde artış görülmüş.
Ruh Halini ve Uykuyu İyileştirebilir
Çalışmalar hidroterapi tedavilerinin rahatlamayı arttırdığını ve stresin etkileri ile savaşa yardımcı olduğunu, ayrıca ruh halini iyileştirdiğini gösteriyorlar. Bazı vakalarda suyun sıcaklığı belli psikolojik etkilerin elde edilmesi için ayarlanır. Örneğin sıcak su kasları rahatlatır ve genel rahatlama sağlarken, soğuk su enerji verebilir ve endorfin-adrenalin salgılanmasını sağlar.
Suya batırma terapisi veya mineral banyosu gibi hidroterapi türlerinin stres alıcı etkileri onlarca ülkede uzun yıllardır kullanılıyor. Günümüzde sıcak bir banyoda oturmak rahatlama ve gerilimi atmak için iyi bir yol.
2013 yılında anksiyete ve kronik miyofasyal ağrı sendromu sahipleri üzerinde yapılan bir çalışmada, hastalar rastgele sıcak bir jakuzi banyosuna 30 dakika katılmışlar ve haftada 2 defa uygulama yapılmış. Bu hastalar belirtilerinde ciddi azalmalar görmüşler. Benzer bir yaklaşım hamile kadınlarda doğum sırasında kaygı ve ağrıların azalmasını sağlayarak rahatlama sağlamakta kullanılabilir.
Formu İyileştirir ve Gelecek Yaralanmaları Önler
Sporcular ve gücünü, performansını ve dinlenme sürecini iyileştirmek isteyenler için hidroterapinin önerdiği pek çok şey var.
Suda çalışmak kaslara hafif bir direnç verir ve ağırlık kaynaklı yorgunluk ve stres olmadan çeşitlilik sağlar. Hidroterapi gelecek yaralanmaları önlemeye de yardımcı olduğu gibi tekrar eden hareketlerden kaynaklı yaralanma ve ağrıları da engeller.
Örneğin derin su fitness uygulaması içerisinde suda koşmak, güç elde etmek için idealdir. Sert bir yüzeyde koşmaya karşın, suda koşmak ağrılar, koşma yaralanmaları yaşayanlar için uygundur ve dinlenme süresi de daha kısadır.
Çalışmalar suda yürümenin erector spinae aktivitesini arttırdığını ve kuru zeminde yürümekten daha fazla olacak şekilde bacaklardaki temel kasları uyardığını gösteriyorlar. Spordan sonra kas tamirini iyileştirmek için soğuk hidroterapi de en popüler uygulamalar arasında. Soğuk su yorgunluk ve kas yorgunluğunu alır ve fiziksel iyileşmeyi daha iyi hale getirir.
Kalp Damar Sağlığını Destekler
Belli hidroterapi sınıflarının uygulamaları aerobik sporlar gibi oldukları için kalp damar sağlığına fayda sağlıyorlar. Su egzersizleri dolaşımı, kalp çıktısını ve direncini arttırıyorlar ve kilo vermeye de yardımcı oluyorlar. Düzenli su aerobik programları tansiyonda iyileşme sağlarken akciğer kapasitesinin de artmasını sağlayabilirler.
Su egzersizleri ile ilgili özellikle değerli olan şey, pek çok insan için erişilebilir olması, özellikle yürüme, bisiklet sürme ve dans gibi diğer aerobik egzersizlerde zorlananlar için. Bunun sebebi obezite, artrit, hamilelik, ağrılar gibi şeyler olabilir. Su aerobik sınıfları, ısı kontrolü havuzlarda yapılırlar ve çeşitlilik önerirler, yıl boyu uygulanabilirler.
Sosyal ve Davranışsal Problemlerin Tedavisinde Kullanılabilir
Hidroterapi kas, isketlet ve sinir rehabilitasyonu için 100 yıldan fazla süredir kullanılıyor ve çeşitli engellere sahip olan çocuklarda sosyal davranışlar ile motor performansların iyileştirilmesi konusunda dikkat çekiyorlar. Örneğin alternatif bir tıp uygulaması olarak hidroterapinin otizm, kas distofisi, serebral palsi, kistik fibroz, spina bifida ve Rett sendromu tedavilerinde umut verdiği görülmüş.
Multidiciplinary Healthcare’da yayınlanan 2014 tarihli bir raporda şöyle deniliyor:
“Hidroterapinin su sıcaklığı, ağırlık azalması ve vestibüler girdilerden dolayı çoklu uyarım sağladığı düşünülüyor. Suyun özellikleri aktif hareketlere yardımcı oluyor, duruş desteği ve spastik kasların rahatlamasını sağlıyor, dolaşımı iyileştiriyor, güçlendiriyor ve böylece temel motor yeteneklerin uygulanabilmelerini sağlıyor. Su aktiviteleri aynı zamanda sosyal etkileşim ve oyunlar için fırsatlar yaratıyor ve bu da dil gelişiminin yanında öz saygıyı, kişisel farkındalığı ve başarı hissini arttırıyor.”
Yukarıdaki faydalara ek olarak hidroterapistler oturumların şu ek faydalara sahip olduklarını belirtiyorlar:
• Metabolik hızı iyileştirir
• Sindirimi iyileştirir
• Cildi nemlendirir
• Kas tonusuna yardımcı olur
• Bağışıklık sistemini güçlendirir ve gelecekteki hastalıkları önler
Hidroterapi Uyarıları
Eğer hidroterapiye yeni başlıyorsanız, ilk bir kaç oturumdan sonra hamlama hissedebilirsiniz ve aynısı diğer sporlar için de geçerli. Beden suda harekete alıştıktan sonra hamlama ve rahatsızlıklar hafifleyeceklerdir. Sonuçları görmek için 5-6 defa 30-60 dakikalık hidroterapi seanslarını tamamlama ihtiyacınız olacaktır.
Eğer yüzemediğiniz için hidroterapiye katılma yetenekleriniz konusunda endişeleriniz varsa, iyi haberlerimiz var: Suda hareketlerden fayda görmek için güçlü bir yüzücü olmanıza gerek yok. Sığ suda su aerobik sınıflarına katılabilirsiniz.
Eğer enfeksiyon, yara, astım gibi hidroterapi katılımını zorlaştıran sağlık problemleriniz varsa, önce doktorunuzla konuşun.
Hidroterapi özellikle şu rahatsızlıklara sahipseniz genelde önerilmez:
• Açık yara veya cilt enfeksiyonu
• Virüs veya mide problemleri
• Ateş
• Çok yüksek veya düşük tansiyon
• Nefes problemleri
• Diyaliz gerektiren ciddi böbrek sorunları
• Göğüs enfeksiyonları
• Klor alerjisi
• Kontrolsüz diyabet, astım veya epilepsi