Tiroid uyarıcı hormon testi (TSH) nedir?
Bir tiroid uyarıcı hormon (TSH) testi, kandaki TSH miktarını ölçer. TSH beyninin tabanında bulunan hipofiz bezi tarafından üretilir. Tiroid tarafından salınan hormon miktarının düzenlenmesinden sorumludur. Tiroid, boynun önünde bulunan küçük, kelebek şeklinde bir bezdir. Aşağıdaki 3 ana hormonu oluşturan önemli bir bezdir:
• Triiyodotironin (T3)
• Tiroksin (T4)
• Kalsitonin
Tiroid, bu üç hormonun salınması yoluyla, metabolizma ve büyüme de dahil olmak üzere çok sayıda farklı bedensel fonksiyonları kontrol eder. Eğer hipofiz bezi daha fazla TSH üretirse, tiroidiniz daha fazla hormon üretecektir. Bu sayede, iki bez doğru miktarda tiroid hormonunun üretildiğinden emin olmak için birlikte çalışır. Bununla birlikte, bu sistem bozulduğunda, tiroidiniz çok fazla veya çok az hormon üretebilir.
TSH testi, sıklıkla anormal tiroid hormon seviyelerinin altındaki nedeni belirlemek için uygulanır. Ayrıca, düşük veya aşırı aktif tiroid bezini taramak için de kullanılır. Kandaki TSH seviyesini ölçerek doktorunuz tiroidin ne kadar iyi çalıştığını belirleyebilir.
Neden Tiroid Uyarıcı Hormon (TSH) Testi Yapılıyor?
Tiroid rahatsızlığınızın belirtileri yaşıyorsanız, doktorunuz bir TSH tahlili isteyebilir. Tiroid hastalıkları, hipotiroidizm veya hipertiroidizm olarak kategorize edilebilir.
HİPOTİROİDİ
Hipotiroidizm, tiroid bezinin çok az hormon ürettiği, metabolizmanın yavaşlamasına neden olan bir durumdur. Hipotiroidizm belirtileri yorgunluk, güçsüzlük ve konsantrasyon zorluğu içerir. Aşağıda hipotiroidinin en yaygın nedenlerinden bazıları bulunmaktadır:
• Haşimato hastalığı, vücudun kendi tiroid hücrelerine saldırmasına neden olan bir otoimmün hastalıktır. Sonuç olarak, tiroid yeterli miktarda hormon üretemez. Durum her zaman semptomlara neden olmaz, bu nedenle belirgin bir hasara neden olmadan birkaç yıl ilerleyebilir.
• Tiroidit, tiroid bezinin bir enflamasyonudur. Sıklıkla bir viral enfeksiyon veya Haşimoto hastalığı gibi bir otoimmün bozukluktan kaynaklanır. Bu durum tiroid hormonu üretimini etkiler ve sonunda hipotiroidizm oluşturur.
• Postpartum tiroidit, doğumdan sonra bazı kadınlarda gelişebilen geçici bir tiroidit şeklidir.
• Tiroid, hormon üretmek için iyot kullanır. Bir iyot yetersizliği hipotiroidiye yol açabilir. İyotlu tuz kullanımı eksikliği nedeniyle iyot eksikliği çok yaygındır.
HİPERTİROİDİ
Hipertiroidi, tiroid bezinin çok fazla hormon ürettiği, metabolizmayı hızlandırdığı bir durumdur. Hipertiroidi semptomları, iştah artışı, kaygı ve uyku güçlüğünü içerir. Aşağıda, hipertiroidinin en yaygın nedenlerinden bazıları bulunmaktadır:
• Graves hastalığı, tiroidin daha büyük hale geldiği ve aşırı miktarda hormon ürettiği yaygın bir hastalıktır. Durum, hipertiroidi ile aynı belirtilerin çoğunu paylaşır ve genellikle hipertiroidi gelişimine katkıda bulunur.
• Tiroidit sonunda hipotiroidi oluşturur, ancak kısa vadede hipertiroidi tetikleyebilir. Bu, iltihap, tiroidin çok fazla hormon üretmesine ve bir kerede hepsini serbest bırakmasına neden olduğunda ortaya çıkabilir.
• Vücutta çok fazla iyot olması tiroidin aşırı aktif hale gelmesine neden olabilir. Bu, tipik olarak, iyot içeren ilaçların sürekli olarak kullanılması sonucunda ortaya çıkar. Bu ilaçlar bazı öksürük şuruplarının yanı sıra kalp aritmilerini tedavi etmek için kullanılanların bazılarını da içerir.
• Tiroid nodülleri bazen tiroid üzerinde oluşan iyi huylu topaklardır. Bu topaklar büyümeye başladığında, aşırı aktif hale gelebilir ve tiroid çok fazla hormon üretmeye başlayabilir.
Yüksek TSH Düzeyleri Ne Anlama Gelir?
Normal TSH aralığı, litre başına 0,4 ila 5 milli uluslararası birimdir (mIU / L). Seviyeniz bundan daha yüksekse, muhtemelen az çalışan bir tiroidiniz var demektir. Gebelik de TSH seviyenizi yükseltebilir. Eğer steroidler, dopamin veya opioid ağrı kesiciler (morfin gibi) kullanıyorsanız, normalden daha düşük bir tahlil sonucu elde edebilirsiniz.
Düşük TSH Düzeyleri Ne Anlama Gelir?
Normalden daha düşük TSH seviyesiyle birlikte aşırı aktif bir tiroid teşhis edilir. Bunun nedeni aşağıdakiler olabilir:
• Graves hastalığı
• Vücudunuzda çok fazla iyot var demektir
• Çok fazla tiroit hormonu ilacı almış olabilirsiniz
• Tiroid hormonu içeren çok fazla doğal takviye kullanmış olabilirsiniz
TSH testi genellikle tiroid bozukluklarını teşhis etmek için kullanılan tek test değildir. Serbest T3, serbest T4 ve anti-TPO antikoru gibi diğer testler, tiroid tedavisine ihtiyacınız olup olmadığının belirlenmesinde de sıklıkla kullanılır.
Tiroid Uyarıcı Hormon (TSH) Testi için Nasıl Hazırlanırım?
TSH testi vücudunuzdan sadece bir miktar kan alarak gerçekleşir. Kan daha sonra bir laboratuvarda analiz edilecektir. TSH seviyeniz gün boyunca dalgalı olabileceği için bunu sabahları yaptırmak en iyisidir. Ufak bir iğne sızısından başka herhangi bir acı hissetmezsiniz. Hafif bir çürük yaşayabilirsiniz.
Ayrıca TSH testi özel bir hazırlık gerektirmez. Bununla birlikte, TSH ölçümünün doğruluğuna müdahale edebilecek ilaçlar alıyorsanız mutlaka doktorunuza bildirmeniz önemlidir. TSH testine müdahale edebilecek bazı ilaç içerikleri şunlardır:
• Amiodaron
• Dopamin
• Lityum
• Prednizon
• Potasyum iyodür
Testten önce bu ilaçların kullanılmasından kaçınmanız gerekebilir. Bununla birlikte, doktorunuz size bunu söylemediği sürece, ilaçlarınızı almayı bırakmayın.
TSH Düzeylerini Dengelemek İçin Yapabileceğiniz Bir Şey Var mı?
Az çalışan bir tiroid bezi için yapılan tedavi genellikle günlük olarak oral hapla sentetik bir tiroid hormonu alımı gerektirir. Bu ilaç hormon seviyenizi normale döndürecek ve daha az yorgun hissetmeye başlayabilir ve kilo verebilirsiniz.
Doğru dozda ilaç aldığınızdan emin olmak için doktorunuz 2 veya 3 ay sonra tekrar TSH seviyenizi kontrol edecektir. Doğru dozda aldığınızdan emin olduktan sonra normal olup olmadığını görmek için her yıl TSH seviyenizi kontrol etmeye devam edecektir.
Tiroidiniz aşırı aktif ise, birkaç seçenek vardır:
• Tiroidinizi yavaşlatmak için radyoaktif iyot tedavisi
• Anti tiroid ilaçları aşırı hormon üretilmesini önler
• Yüksek tiroid düzeylerinin neden olduğu hızlı kalp atış hızını azaltmak için beta blokerler
• Cerrahi işlemle tiroid bezinin alınması
• Aşırı aktif tiroidiniz varsa doktorunuz TSH seviyelerini düzenli olarak kontrol edebilir.