Tatlı krizinizi yatıştıracak en iyi 10 besin

Sizi yüzlerce kez duyduğunuz, ancak çok da önemsemeyim tüketmeye devam ettiğiniz çok önemli bir gerçekten haberdar etmek istiyorum. Şeker bizim sağlığımız için hiç ama hiç iyi değil. Zaten bu gerçekle siz hemen her gün haberlerde, en çok satan kitaplarda ve belgesellerde sık sık karşılaşıyorsunuz. Diyelim ki, mutfağınızdaki beyaz şekeri tatlılara, çayınıza, kahvenize eklemekten vazgeçtiniz, her şey yoluna girdi mi? Hayır! Her gün neredeyse her öğün tükettiğiniz işlenmiş gıdalara, hazır salata soslarına eklenen şekerden tamamen kurtulmak, beyaz şekeri hayatımızdan tamamen çıkarmak hiç de kolay olmuyor.
Kolay değil, ama sağlığımız için, daha uzun ve mutlu bir ömür için bunu başarmak durumundayız. Zira beslenme sepetimizden bir türlü çıkaramadığımız sukroz, fruktoz ve glikozun tamamı bağımlılık yapıyor. Baba göre şeker, neredeyse kokain kadar bağımlılık yapan bir maddedir. Zira her aldığımız şeker bizim insülin seviyemizi bir tık daha yükseltiyor ve her defasında daha fazla şeker istiyoruz. “Bağımlılık” sözcüğü benim gibi sizde de bir ürperti uyandırıyor mu? Şeker aslında bağımlılığın tam da kendisi. Şöyle ki, her gün aynı saatte küçük bir çikolata ya da tatlı ile birlikte bir fincan kahve içtiğinizi düşünün. Buna devam ettiğiniz bir haftanın sonunda artık o saatte o tatlı ve kahveye ulaşamazsanız, bir baş ağrısı, vücutta bir durgunluk, halsizlik hissi başlıyor. Zira beyin vücuda şeker isteğine dair sinyaller gönderiyor, beyniniz elinizin şekere doğru uzanması için size komut veriyor. Beyninizden gelen bu şeker isteği size yorgunluk, halsizlik, bir iç geçmişliği ya da vücudunuzun krom, fosfor veya kükürt gibi besin öğelerine ihtiyacı olduğu gibi şekillerde kendini gösteriyor. Ancak dedik ya, “şeker zararlıdır” diye o zaman bu bağımlılığımızdan kurtulmak şart. Sizin şeker bağımlılığınızı ilk başta törpüleyebilmenize, ardından da tamamen bırakabilmenize yardımcı olacak 10 tane sağlıklı ve doğal olarak tatlı besin önerim var. Bir düşünün, hem tatlı hem de faydalı!

1. Yoğurtlu, sütlü smoothieler

Yaşamınızı kontrol altına alan şekerden ayrılmak istiyorsunuz, ancak zorlanıyorsanız bunun için en tatlı ve eğlenceli alternatiflerden birisi smoothielerdir. Süt ya da ev yapımı yoğurdun içine istediğiniz meyveleri ve kuruyemişleri ekleyerek hazırladığınız smoothieler tatlı isteğinizi kesinlikle çok “tatlı” bir şekilde bastıracaktır. Smoothielerinize; meyveleri kabuğuyla birlikte katacaksınız ve bu sayede vitaminler, mineraller ve fitokimyasalları da bolca alacaksınız. Smoothienin içerdiği yoğurt ya da süt sayesinde kalsiyum ihtiyacınızı, meyvelerle de vitamin, mineral, lif ihtiyacınızı karşılarsınız. Böylece hem sindirim ve bağışıklık sistemlerini destekler hem kolesterolü düşürür hem de kan şekerini kontrol altına alabilirsiniz. Kahvaltıda; protein tozu, sağlıksız yağlar ve yüksek glisemik indeks besinler, sağlıksız kahvaltılık aperitifleri tüketmek, sizin çok kısa sürede acıkmanıza sebep olacağından sizi zorlayabilir. Ancak sağlıklı bir smoothie hem doyurucu hem besleyici hem de sağlıklı bir seçenek olacaktır.

2. Sade yoğurt

Bir cupcake ne kadar da harika görünür, tadı da ne kadar enfestir değil mi? Ancak vücudunuzun sadece tatlıya, boş kalorilere değil, fosfor gibi çok değerli diğer besin maddelerine de ihtiyacı var. Yoğurt gibi kaliteli süt ürünlerinde bulunan fosfor (kalsiyum ile birlikte) kemiklerin yapı taşıdır, güçlü ve sağlam kemiklerin ham maddesidir. Örneğin, böbrek hastası olduğunuzu düşünelim, örneğin dondurma yerine sade yoğurt seçerek, aldığınız fosfor ile hem kemik hem de sindirim sağlığınızı korumuş olursunuz. Bir de yoğurtta bulunan probiyotikler sayesinde yine sindirim ve bağışıklık sisteminizi desteklemiş olursunuz. Aslında pek çok kişinin muzdarip olduğu, zararlı bağırsak bakterileri ve aşırı kandida büyümesi gibi sorunlar da aşırı şeker tüketimi kaynaklı problemlerdir. İşte sizin sağlıklı koşullarda mayaladığınız bir kase ev yoğurdundaki probiyotikler, bağırsak bakterilerinin dengelenmesine yardımcı olabilir. Yoğurdun tadı artırmak için biraz taze çilek ve düşük şekerli granola da kullanabilirsiniz. Böylece kan şekerinizin artmasını engelleyecek tatmin edici bir lif ve protein bakımından zengin atıştırmalık tüketmiş olursunuz.

3. Yulaf ezmesi

Şeker isteği genellikle kan şekeri seviyenizin dengesiz olduğunu gösteren bir işaret olabilir, bu nedenle enerji düşüşlerini ve şeker isteğini önleyen düşük glisemik indeksli (GI) gıdaları tercih etmeniz önemlidir. Çoğu kahvaltılık tahıl, vücudunuzdaki şekere karışan ve kan şekeri düzeylerinde hızlı bir yükselişe neden olan basit karbonhidratları içerir. Pastaneden aldığınız bir poğaça, bir çörek, şekerli tahıl veya bir avuç çerez yerine, yulaf ezmesi kan şekeri seviyenizi daha kontrollü tutacaktır. İçine bir miktar tarçın ve hindistancevizi serpin ya da bir miktar bitter çikolata, protein için 3- 5 tane fıstık, fındık ekleyin, bir çay kaşığı bal da katıp afiyetle yiyin.

4. Tarçın

Her mutfakta bulunan baharatlar bile şeker bağımlılığını yenmenizde size yardımcı olabilir. Yaklaşık 2000 yıl önce Mısır’dan ithal edilen tarçının, kan şekeri seviyelerini düzenlediği ve şeker arzusunu azaltmaya yardımcı olabildiği keşfedildi. Tarçın, yedikten sonra insülin seviyeniz dengelenir ve böylece daha fazla şeker tüketme isteğinden korunmuş olursunuz. Dondurma özlemi duyduğunuzda, bir elmayı dilimleyip blendera atın, içine de bir tatlı kaşığı tarçın, yarım muz, 3- 5 fındık ta katıp iyice karıştırın. Kesinlikle tatlı isteğiniz azalacak ve kan şekeriniz de dengede kalacak.

5. Elma

Eski bir deyişe göre “elma aslında, sadece bir meyve değildir.” Zira elmanın sayısız faydası bulunmaktadır. Bizim gün içinde şeker arzulamamızın bir nedeni, vücutlarımızdaki “esansiyel iz element” olarak düşünülen bir metal olan krom eksikliğine bağlıdır. Krom ise; karbonhidratların, yağların ve proteinlerin metabolizması için önemlidir ve yeterince krom elde edilmesi vücudunuzun şekeri ve kolesterolü düzenleyen aygıtları da görevini gerektiği gibi yerine getiremez. Elmalar ise mükemmel bir krom kaynağıdır. Bununla birlikte muz ve portakal da kaliteli krom kaynaklarıdır. Ben elmadan bahsedince aklınıza hemen bir elmalı turta mı geldi? Hayır, onun yerine bu kolay tatlıyı deneyin: Bir elma dilimleyin, üzerine bolca tarçın serpin ve 30-45 saniye boyunca mikrodalgada pişirin. Enfes olacak.

6. Fındık, fıstık ezmesi

Protein içerikli beslenmek, şeker isteğinizi azaltmak için mükemmel bir yoldur çünkü kan şekeri seviyenizi dengeler. Fındık ve fıstık ezmesi, sağlıklı yağlarla birlikte protein de veriyor. Ancak kilo vermeye çalışıyorsanız, günde yalnızca iki yemek kaşığı kadar yemeli, daha fazla abartmamalısınız. Ve bir de bunların şeker eklenmemiş olanlarını aldığınızdan emin olun! Fındık, fıstık ezmesi de vücudunuzdaki üçüncü en bol mineral olan kükürt kazandırır ve kaslarınız, deri ve kemiklerinizin tamamında bulunur. Yaşlandıkça kükürt eksikliği cildin veya sert kasların ve eklemlerin sarkmasına, buruşmasına neden olabilir. Proteini ve lifi birleştiren aperitifler için, bir parça tam tahıllı tost ekmeğine fındık ya da fıstık ezmesi sürün, üzerini de yarıya böldüğünüz çileklerle kaplayın, afiyetle yiyin.

7. Hurma

Karamel benzeri tadı ve dokusu ile hurmalar, bazı tatlı tariflerinde şeker yerine daha sağlıklı bir tatlandırıcı alternatifi oluyor. Kesinlikle şekerden daha az kalori ve daha düşük glisemik indeks içeren hurma, enfes bir tatlandırıcıdır. 6 tane orta boy hurma sizin; günlük tatlı ihtiyacınızı karşılar. Bununla birlikte osteoporoz, inme, böbrek taşı ve yüksek tansiyon gibi pek çok yaygın hastalığı da önleyecek potasyum miktarının da % 6’sını karşılar. Yüksek oranda çözünür lif içeriğiyle şeker isteğinizle mücadele etmeye yardımcı olan hurma, bağırsaklarda zararlı bakterilerin oluşmasını engellerken, faydalı bakterilerin büyümesini de teşvik eder. Fakat 6 tane yediğiniz gün başına 23 kalori içerdiğinden, hurma yemek konusunda ipin ucunu kaçırmadığınızdan da emin olun. Lezzetli ve kolay bir mini tatlı için, hurmaların çekirdeklerini çıkarın, küçük bir kasede çok az krem peynir ya da keçi peynirini fındık yağı ile karıştırın, hurmaların içine doldurun ve afiyetle yiyin.

8. Pancar

Pancar hayranı biri olmayabilirsiniz, aslında bu konuda çok da yalnız sayılmazsınız. Ama artık pancar yemeye başlayın derim. Pancar tatlı bir sebze olduğu için, şeker isteğinizi azaltmaya yardımcı olabilir. Artrit, kalp hastalıkları, migren, diş sorunları ve kanser türleri gibi pek çok hastalığın temel sebebi olan enflamasyonla mücadele için en sağlıklı ve doğal yardımcımız pancarlardır. Bununla birlikte vitaminler ve mineraller, B vitamini ve demir de dahil olmak üzere besleyicilik oranı da çok yüksektir. Vücudunuzdaki kanı arındırmak ve karaciğeri temizlemek için düzenli olarak pancar tüketimi önerilirken, tatlı isteğini doğal yolla bastırabilmeniz için de kaliteli bir glutamin kaynağıdırlar. Bu da aslında sizin doğal olarak ekstra enerji ve güç almanız anlamına gelir. Çünkü pancar, enerji veren bir doğal şeker kaynağıdır. Hızlı, sağlıklı bir atıştırmalık için, minik minik dilimlediğiniz pancarların içine keçi peyniri rendeleyin ve bir tutam da ceviz atın, afiyetle yiyin.

9. Tatlı patates

Doğal olarak tatlı olan bu sebze şeker isteğinizi yatıştırmaya doğal yoldan yardımcı olabilir. Normal patates tam da bir nişasta halinde iken, tatlı bir patatesin doğal şekerleri yavaş yavaş kan dolaşımına salınır ve kan şekerinizin aniden artmasına izin vermez, dengede kalmasını sağlar. Potasyum ve demir açısından zengin olan, B-6, C ve D gibi vitaminler ve A vitamininin en iyi kaynaklarından biri olan tatlı patates şeker arzunuzu doğal olarak tatmin eder. Bir de L-triptofan bakımından zengin olduğunun altını çizmekte fayda var. Bazen yoğun bir gün içinde bir avuç şeker alıp ağzınıza atmak veya bir yemeğin sonunda bir porsiyon tatlı yemek, istiyor olabilirsiniz. İşte böyle durumlarda ve yatmadan önce rahat ve sakin hissetmenizde size yardımcı olan madde L- triptofan’dır. Böyle hissettiğiniz ve bu arzunuza karşı koyamadığınızda bir dilim kek yerine, pişmiş bir tatlı patatesin yarısına 1 çay kaşığı hindistancevizi yağı sürün ve çok az da himalaya tuzu serpin, isterseniz bir köfte haline getirin ve afiyetle yiyin.

10. Vanilya

Mis kokulu vanilya tatlılara, çaylara, kahvelere hoş bir aroma katıyor. Bilimsel araştırmalar, vanilya kokulu ürünlerin kişinin şekerli yiyecek ve içecek ihtiyacını azalttığını göstermektedir. Vanilya kokusu bize inanılmaz bir haz ve sanki tatlı yemiş hissi verir. Bu nedenle canınızın çok fazla tatlı çektiği bir anda sağlıklı bir alternatifiniz yoksa vanilyalı koku koklayın, vanilya özlü bir sakız çiğneyin, çayınıza ya da kahvenize vanilya ekleyerek tatlı isteğinizi bastırın.

Şekersiz mutlu günler dilerim

Ayşe